Bài giảng Hóa học Lớp 11 - Bài 3: Axit, bazơ và muối

nhiều nấc 
Bazơ khi tan trong nước mà 1 phân tử phân li 1 nấc ra Ion OH - là Bazơ 1 nấc 
Bazơ nhiều nấc 
Bazơ khi tan trong nước mà phân tử phân li nhiều nấc ra Ion OH - là Bazơ nhiều nấc 
Hidroxit lưỡng tính 
Hidroxit lưỡng tính 
Hidroxit là những hợp chất có công thức dạng R(OH) n . R là Kim loại, n là số Oxi hóa của R trong hợp chất 
Hidroxit lưỡng tính là những Hidroxit khi tan trong nước vừa có thể phân li như Axit, vừa có thể phân li như Bazơ 
Hidroxit lưỡng tính 
Hidroxit lưỡng tính là những Hidroxit khi tan trong nước vừa có thể phân li như Axit, vừa có thể phân li như Bazơ 
Hidroxit lưỡng tính 
Hidroxit lưỡng tính là những Hidroxit khi tan trong nước vừa có thể phân li như Axit, vừa có thể phân li như Bazơ 
Zn(OH) 2 còn được viết dưới dạng H 2 ZnO 2 
Hidroxit lưỡng tính 
Một số Hidroxit lưỡng tính thường gặp Al(OH) 3 , Zn(OH) 2 , Pb(OH) 2 , Sn(OH) 2, Cr(OH) 3 , Cu(OH) 2 
Các Hidroxit đều ít tan trong nước, lực Axit, Bazơ đều yếu. Vì vậy các Hidroxit lưỡng tính chỉ tác dụng với các kiềm mạnh và các Axit tan nhiều trong nước 
 II – khái niệm axit và bazo theo thuyết bron - stêt 
1.Định nghĩa 
Axit là chất nhường proton( H+).bazo là chất nhận proton. 
axit bazo +(H+) 
Ví dụ 
Theo phản ứng thuận , nhường cho là 
 là axit . Nhận . Là bazo 
Theo phản ứng nghịch Nhận là bazo , còn nhường là axit 
Ví dụ 2 
 là bazo , là axit . Theo phản ứng nghịch là axit và là bazo 
Thí dụ 3 
 và là axit , VÀ 
 và Là bazo . VÀ là axit 
Là axit lưỡng tính 
Nhận xét 
Phân tử có thể đóng vai trò axit hay bazo.vậy là chất lưỡng tính 
Theo nguyên lý bron stêt 
Một axit đựơc định nghĩa là bất kì chất nào 
( phân tử hay ion) có khả năng nhường proton 
 Một bazo có khả năng nhận proton 
2.Ưu điểm của thuyết bron stêt 
Áp dụng cho đúng bất kì dung môi nào có khả năng nhường và nhận proton, cả khi vắng mặt của dung môi 
III - Hằng số phân li Axit & Bazơ 
1. Hằng số phân li Axit : 
Sự điện li của các Axit yếu trong nước là quá trình thuận nghịch . Cân bằng điện li là cân bằng động . Trạng thái cân bằng của quá trình điện li cũng được đặc trưng bằng hằng số cân bằng gọi là hằng số điện li. Đối với các Axit , hằng số điện li của chúng được gọi chính là hằng số axit và kí hiệu là K a 
Thí dụ : Biểu thức hằng số Axit cho Axit CH 3 COOH. Phương trình điện li (Theo Areniut ) 
Theo Bronsted , phương trình điện li của CH 3 COOH như sau : 
→ 
CH 3 COOH + H 2 O CH 3 COO - + H 3 O + 
← 
Hằng số cân bằng : K a = 
[H 3 O + ] x [CH 3 COO - ] 
 [CH 3 COOH] x [H 2 O] 
→ 
CH 3 COOH CH 3 COO - + H + 
← 
____________ 
K a = 
[H + ] x [CH 3 COO - ] 
[CH 3 COOH] 
→ 
CH 3 COOH CH 3 COO - + H + 
← 
________________ 
K a = 
[CH 3 COO - ] x [H + ] 
[CH 3 COOH] 
Ở đây ta xem nồng độ của H 2 O như là 1 hằng số , vì thế ta có phương trình sau : 
Do đó : 
(H 2 O = const) 
 Tính chất : 
K b : phụ thuộc vào nhiệt độ , bản chất của axit . 
 không phụ thuộc vào nồng độ của axit . 
Tóm lại : 
 Dựa vào K b ta có thể đánh giá 1 cách định tính , 
 định lượng về [H + ] trong dd các axit yếu . 
Sự phân li của bazơ yếu trong dd là quá trình thuận nghịch , để đặc trưng cho quá trình này ta dùng hằng số bazơ : 
Hằng số bazơ có t/d giúp ta đánh giá về lực bazơ khi chúng phân li. 
Thí dụ : Tính hằng số phân li của : NH 3 , CH 3 COOH 
 NH 3 + H 2 O NH 4 + + OH - 
 K b = [NH 4 + ] x [OH - ] ( [H 2 O] = const) 
 [NH 3 ] 
 CH 3 COO - + H 2 O CH 3 COOH + OH - 
 K b = [CH 3 COOH] x [OH - ] ( [H 2 O] = const) 
 [CH 3 COO - ] 
2. Hằng số phân li Bazơ : 
 Tính chất : 
K b ( tương tự K a ): phụ thuộc vào nhiệt độ , bản chất của bazơ . 
 không phụ thuộc vào nồng độ của bazơ . 
Tóm lại : 
 Dựa vào Kb ta có thể đánh giá 1 cách định tính , 
 định lượng về lực của bazơ 
VD : (NH 4 ) 2 SO 4 → 2NH 4 + + SO 4 2- 
 NaHCO 3 → Na + + HCO 3 - 
- Muối là hợp chất khi tan trong nước phân li ra cation kim loại hoặc cation NH 4 + và anion gốc axit 
1.Định nghĩa 
VI.MUỐI 
Hãy kể tên các loại muối mà bạn biết 
Các muối thường g