Bài giảng Hóa học Lớp 11 - Tiết 38: Hệ thống hóa về hiđrôcacbon

Cl 
askt 
Khó 
SO SÁNH CẤU TẠO VÀ HÓA TÍNH CÁC LOẠI HC 
Ankin 
Aren 
Phản ứng đặc trưng 
- Cộng, oxi hóa, trùng hợp. 
- Thế H ở lk ≡ đầu mạch bằng KL 
- Dễ thế 
- Khó cộng 
- Bền với tác nhân oxi hóa 
Phản ứng thế 
Thế H ở nối ≡ đầu mạch bằng KL 
HC ≡ CH + Ag 2 O → 
 AgC ≡ CAg ↓ + H 2 O 
NH 3 
Thế H bằng − Cl, − Br, − NO 2 khi có chất xt 
C 6 H 6 + Br 2 → C 6 H 5 Br 
 + HBr 
Fe 
Chú ý quy tắc thế 
Ankan 
Anken 
SO SÁNH CẤU TẠO VÀ HÓA TÍNH CÁC LOẠI HC 
Phản ứng cộng 
Cộng H 2 (Ni,t o ), Br 2 ,Cl 2 ,H 2 O (H + ), axit 
CH 2 = CH 2 + Br 2 → 
 BrCH 2 − CH 2 Br 
nước 
Chú ý quy tắc cộng 
Phản ứng trùng hợp 
nCH 2 = CH 2 
 − CH 2 − CH 2 − n 
[ ] 
xt, t o 
p 
Ankin 
Aren 
SO SÁNH CẤU TẠO VÀ HÓA TÍNH CÁC LOẠI HC 
Phản ứng cộng 
Tương tự anken, cộng theo 2 nấc 
Chú ý: 
HC ≡ CH + H 2 O → 
 CH 3 − CH = O 
Hg 2+ ,t o 
C 6 H 6 + 3H 2 → C 6 H 12 
xt 
t o 
C 6 H 6 +3Cl 2 → C 6 H 6 Cl 6 
as 
Phản ứng trùng hợp 
2HC ≡ CH 
 CH 2 = CH − C ≡ CH 
CuCl,NH 4 Cl 
100 o C 
3HC ≡ CH 
C 
600 o C 
SO SÁNH CẤU TẠO VÀ HÓA TÍNH CÁC LOẠI HC 
Ankan 
Anken 
Phản ứng v ới KMnO 4 
CH 2 = CH 2 + [O] + H 2 O 
KMnO 4 
CH 2 − CH 2 
 ׀ ׀ 
OH OH 
Phản ứng cháy 
C n H 2n+2 + O 2 
→ nCO 2 + (n+1)H 2 O 
t o 
C n H 2n + O 2 
→ nCO 2 + nH 2 O 
t o 
Ankin 
Aren 
SO SÁNH CẤU TẠO VÀ HÓA TÍNH CÁC LOẠI HC 
Phản ứng v ới KMnO 4 
CH ≡ CH + 4[O] 
KMnO 4 
COOH 
 ׀ 
COOH 
Không bị oxi hóa 
Phản ứng cháy 
C n H 2n-2 + O 2 
→ nCO 2 + (n -1)H 2 O 
t o 
C n H 2n-6 + O 2 
→ nCO 2 + (n -3)H 2 O 
t o 
CH 3 
 ׀ 
COOH 
 ׀ 
[O] 
KMnO 4 
SO SÁNH CẤU TẠO VÀ HÓA TÍNH CÁC LOẠI HC 
Ankan 
Anken 
Phản ứng chuyển hóa giữa HC với nhau 
C 2 H 6 → C 2 H 4 + H 2 
xt 
t o 
2CH 4 C 2 H 2 + 3H 2 
1500 o C 
lln 
C 2 H 4 + H 2 → C 2 H 6 
Ni 
t o 
Ankin 
Aren 
SO SÁNH CẤU TẠO VÀ HÓA TÍNH CÁC LOẠI HC 
Phản ứng chuyển hóa giữa HC với nhau 
C 2 H 2 + H 2 → C 2 H 4 
Pd 
t o 
C 2 H 2 + 2H 2 → C 2 H 6 
Ni 
t o 
3HC ≡ CH 
C 
600 o C 
C 6 H 6 + 3H 2 → C 6 H 12 
Ni 
t o 
Ankan 
C n H 2n+2 
Anken, xicloankan 
C n H 2n 
Ankadien, ankin 
C n H 2n-2 
Aren 
C n H 2n-6 
1 
số H ≤ 2n + 2 = 2 số C + 2 
2 
1 lk = 1 v òng 
2 lk = 1 lk ≡ 
3 
Anken: số H mất = (2n+2) - 2n = 2 → 1 lk π (1 vòng) = 1 
(xicloankan) 
Ankin: số H mất = (2n+2)-(2n-2)= 4 → 2 lk π = 2 
(ankadien ) 
Aren: số H mất = (2n+2)-(2n-6)= 8 → 3 lk π + 1v òng = 4 
Ankan 
C n H 2n+2 
Anken, xicloankan 
C n H 2n 
Ankadien, ankin 
C n H 2n-2 
Aren 
C n H 2n-6 
1 
số H ≤ 2n + 2 = 2 số C + 2 
2 
1 lk = 1 v òng 
2 lk = 1 lk ≡ 
3 
Số lk π (số vòng) = 
số H mất 
2 
(2n+2) - số H 
2 
= 
(2 số C+2) - số H 
2 
=