Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 4 - Tuần 1 - Bài: Cấu tạo của tiếng

kh 
gi 
th 
ch 
m 
gi 
âu 
ưng 
i 
ung 
ăng 
ac 
ông 
ương 
ung 
ôt 
an 
ơi 
ây 
uy 
huyền 
ngang 
sắc 
ngang 
sắc 
huyền 
ngang 
ngang 
ngang 
huyền 
huyền 
sắc 
sắc 
nặng 
II. Ghi nhớ: 
1.Mỗi tiếng thường có ba bộ phận sau: 
Thanh 
Âm đầu 
Vần 
2.Tiếng nào cũng phải có vần và thanh. Có tiếng không có âm đầu. 
III. Luyện tập 
Bài 1 (Tr.7). Phân tích các bộ phận cấu tạo của từng tiếng trong câu tục ngữ dưới đây. Ghi kết quả vào bảng theo mẫu: 
 Nhiễu điều phủ lấy giá gương 
Người trong một nước phải thương nhau cùng 
Mẫu: 
 Tiếng 
 Âm đầu 
 Vần 
 Thanh 
 Nhiễu 
 nh 
 iêu 
 ngã 
Tiếng 
Âm đầu 
Vần 
Thanh 
Nhiễu 
điều 
phủ 
lấy 
giá 
gương 
Người 
trong 
một 
nước 
phải 
thương 
nhau 
cùng 
nh 
ph 
l 
gi 
g 
ng 
tr 
m 
n 
ph 
th 
ng 
c 
iêu 
ai 
a 
ương 
ong 
ôt 
ươc 
u 
ương 
au 
ung 
iêu 
ây 
ươi 
ngã 
huyền 
sắc 
hỏi 
sắc 
ngang 
huyền 
ngang 
hỏi 
ngang 
huyền 
nặng 
sắc 
ngang 
đ 
Sao 
ao 
Bài 2 (Tr.7). Giải câu đố sau: 
 Để nguyên, lấp lánh trên trời 
Bớt đầu, thành chỗ cá bơi hàng ngày. 
 (Đó là chữ gì? ) 
THỬ TÀI ĐOÁN CHỮ 
 Che nắng thì lấy nửa đầu, Đựng cơm thì lấy nửa sau mà dùng! 
 ( Là những chữ gì? ) 
 Cắt đầu chỉ còn có râu 
 Chắp vào lại đủ đuôi, mình, đầu, chân! 
 (Là những chữ gì?) 
Ô tô 
trâu 
DẶN DÒ 
Hoàn thành các bài tập vào vở 
Sưu tầm thêm các câu đố chữ 
Chuẩn bị bài LTVC tiếp theo 
CHÚC CÁC EM 
HỌC TỐT 
Luyện từ và câu 
Luyện tập về 
cấu tạo của tiếng 
Tiếng gồm 3 bộ phận: âm đầu, vần, thanh 
- Tiếng có cấu tạo như thế nào? 
Phân tích cấu tạo của các tiếng trong câu sau: 
Uống nước, nhớ nguồn. 
Tiếng 
Âm đầu 
Vần 
Thanh 
uống 
nước 
nhớ 
nguồn 
uông 
sắc 
n 
ươc 
sắc 
nh 
ơ 
sắc 
ng 
uôn 
huyền 
Luyện tập 
Bài 1 (Tr.12). Phân tích cấu tạo của từng tiếng trong câu tục ngữ dưới đây: 
 Khôn ngoan đối đáp người ngoài 
 Gà cùng một mẹ, chớ hoài đá nhau. 
Mẫu: 
 Tiếng 
 Âm đầu 
 Vần 
 Thanh 
 hoài 
h 
 oai 
huyền 
Tiếng 
Âm đầu 
Vần 
Thanh 
Khôn 
ngoan 
đá 
đáp 
người 
ngoài 
Gà 
cùng 
một 
mẹ 
chớ 
hoài 
đá 
nhau 
kh 
ch 
đ 
ng 
ng 
g 
c 
m 
m 
đ 
h 
đ 
nh 
ôn 
ơ 
ươi 
oai 
ung 
ôt 
e 
a 
oai 
a 
au 
oan 
ap 
a 
ngang 
ngang 
sắc 
sắc 
huyền 
huyền 
huyền 
huyền 
sắc 
huyền 
ngang 
nặng 
nặng 
sắc 
ng 
Bài 2 (Tr.12). Tìm những tiếng bắt vần với nhau trong câu tục ngữ: 
 Khôn ngoan đối đáp người ngoài 
 Gà cùng một mẹ, chớ hoài đá nhau. 
oai 
oai 
Hai tiếng ngoài – hoài bắt vần với nhau, giống nhau cùng có vần oai . 
Bài 3 (Tr.12). Ghi lại các cặp tiếng bắt vần với nhau trong khổ thơ sau. So sánh các cặp tiếng ấy và cho biết cặp nào có vần giống nhau hoàn toàn, cặp nào có vần giống nhau không hoàn toàn. 
Chú bé loắt choắt 
Cái sắc xinh xinh 
Cái chân thoăn thoắt 
Cái đầu nghênh nghênh 
 Tố Hữu 
+ Các cặp tiếng bắt vần với nhau: choắt – thoắt , xinh- nghênh 
+ Cặp tiếng có vần giống nhau hoàn toàn: choắt – thoắt 
 (vần oăt ). 
+ Cặp tiếng có vần giống nhau không hoàn toàn: xinh – nghênh (vần inh – ênh ). 
Bài 4 (Tr.12). Qua hai bài tập trên em hiểu thế nào là hai tiếng bắt vần với nhau ? 
ngoài – hoài 
choắt – thoắt 
xinh – nghênh 
Hai tiếng bắt vần với nhau là hai tiếng có phần vần giống nhau – giống nhau hoàn toàn hoặc không hoàn toàn . 
 Ví dụ: 
- Lá trầu khô giữa cơi trầu 
 Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nay. 
- Hỡi cô tát nước bên đàng 
Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi. 
trầu 
đầu 
đàng 
vàng 
THỬ TÀI ĐOÁN CHỮ 
 Bớt đầu thì bé nhất nhà 
 Đầu đuôi bỏ hết thì ra béo tròn. 
 Để nguyên mình lại thon thon 
 Cùng cậu trò nhỏ lon ton tới trường. 
 ( Là chữ gì ?) 
 Để nguyên - tàu đến nghỉ ngơi 
 Thêm huyền – đẻ trứng mọi người cùng ăn 
 (Là chữ gì?) 
Bút 
gà 
út 
ú 
ga 
DẶN DÒ 
Hoàn thành các bài tập vào vở 
Thử làm một bài thơ 4 chữ có các tiếng bắt vần với nhau 
Chuẩn bị bài LTVC tiếp theo: Mở rộng vốn từ: Nhân hậu – Đoàn kết. 
CHÚC