Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 95: Ẩn dụ - Nguyễn Văn Toàn

Cha mỏi túc bạc 
 Đốt lửa cho anh nằm .	 ( Minh Huệ ) 
So sỏnh 
Ẩn dụ 
Giống 
Khỏc 
Đều so sỏnh Bỏc Hồ với Người Cha 
- Cú hai vế: 
 A − B 
- Đối chiếu sự vật này với sự vật khỏc cú nột tương đồng 
- Khụng cú vế A (ẩn vế A) 
- Gọi tờn sự vật này bằng tờn sự vật khỏc cú nột tương đồng 
→ So sỏnh ngầm 
Tiết 95 : Ẩn dụ 
Ghi nhớ : 
Ẩn dụ là gọi tờn sự vật , hiện tượng 
này bằng tờn sự vật , hiện tượng khỏc 
 cú nột tương đồng với nú nhằm tăng 
 sức gợi hỡnh , gợi cảm cho sự diễn 
đạt . 
3 
Tiết 47 : Luyện tập  
 - thắp 
 - lửa hồng 
chỉ sự “ nở hoa ” 
chỉ “ màu đỏ ” của hoa rõm bụt . 
  “ màu đỏ ” được vớ với lửa hồng . 
 ( hai sự vật trờn cú hỡnh thức tương đồng ) 
  “ nở hoa ” được vớ với hành động thắp . 
 ( chỳng giống nhau về cỏch thức thực hiện ). 
Bài tập 1 (SGK-T68) 
Về thăm nhà Bỏc làng Sen , 
Cú hàng rõm bụt thắp lờn lửa hồng . 
	 ( Nguyễn Đức Mậu ) 
→ Ẩn dụ cỏch thức 
→ Ẩn dụ hỡnh thức 
Tiết 95 : Ẩn dụ 
 B ài tập 2 (SGK – T69) 
Chao ụi , trụng con sụng , vui như thấy nắng giũn tan sau kỡ mưa dầm , vui như nối lại chiờm bao đứt quóng .	 ( Nguyễn Tuõn ) 
Nắng giòn tan 
Nắng to, chúi chang 
Thính gi ác 
Thị gi ác 
( Chuyển đ ổi cảm gi ác) 
Tiết 95 : Ẩn dụ 
Bài 1 (Phần I- SGK- T68) 
Người Cha mái tóc bạc 
Đ ốt lửa cho anh nằm. 
( MinhHuệ ) 
Tươ ng đ ồng về phẩm chất 
Tiết 95 : Ẩn dụ 
Ghi nhớ : 
 Cú bốn kiểu ẩn dụ thường gặp là : 
 - Ẩn dụ hỡnh thức ; 
 - Ẩn dụ cỏch thức ; 
 - Ẩn dụ phẩm chất ; 
 - Ẩn dụ chuyển đổi cảm giỏc . 
Tiết 95 : Ẩn dụ 
BT1(SGK – T69) So sỏnh đặc điểm và tỏc dụng của ba cỏch diễn đạt sau đõy : 
Bỏc Hồ như Người cha 
Đốt lửa cho anh nằm 
Người Cha mỏi túc bạc 
 Đốt lửa cho anh nằm 
 Cỏch 1 : 
 Cỏch 2 : 
 Cỏch 3 : 
 So sỏnh và ẩn dụ tạo cho cõu núi cú tớnh hỡnh tượng , biểu cảm hơn so với cỏch núi bỡnh thường . 
 Ẩn dụ làm cho cõu núi cú tớnh hàm sỳc cao hơn . 
Bỏc Hồ mỏi túc bạc 
 Đốt lửa cho anh nằm 
diễn đạt bỡnh thường 
sử dụng so sỏnh 
sử dụng ẩn dụ 
Tiết 95 : Ẩn dụ 
2. Hoạt động nhúm ( Phiếu học tập ) 
a/ Ăn quả nhớ kẻ trồng cõy . 
“ Sự hưởng thụ thành quả lao động ” ( ẩn dụ cỏch thức ) 
“ Người lao động , người tạo ra thành quả ” ( ẩn dụ phẩm chất ) 
b/ Gần mực thỡ đen , gần đốn thỡ sỏng . 
“ cỏi xấu ” 
“ cỏi tốt , cỏi hay, cỏi tiến bộ ” 
( ẩn dụ phẩm chất ) 
Tiết 95 : Ẩn dụ 
 Bài 3 : Tìm ẩn dụ chuyển đ ổi cảm gi ác và nêu tác dụng của ẩn dụ ấy trong việc miêu tả sự vật hiện tư ợng . 
Buổi sá ng , mọi ng ư ời đổ ra đư ờng . Ai cũng muốn ngẩng lên cho thấy mùi hồi chín ch ảy qua mặt . 
 ( Tụ Hoài) 
c) Ngoài thềm rơi chiếc lỏ đa 
Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiờng 
 ( Trần Đăng Khoa) 
 Diễn tả chính xác tâm trạng thích thú , yêu quý sản vật , mùi vị của qu ê hươ ng . 
chảy 
 Gợi tả khụng gian tĩnh lặng, thể hiện cảm nhận tinh tế, nhạy cảm của nhà thơ, 
mỏng 
Tiết 95 : Ẩn dụ 
 - Chuẩn bị : Luyện nói về văn miêu tả: 
 Lập dàn ý cho bài tập nói 
 Nhóm 1: Tả miệng quang cảnh lớp học trong 
 “ Buổi học cuối cùng 
 Nhóm 2: Tả lại hình ả nh thầy Ha- Mên trong 
 “ Buổi học cuối cùng 
 Nhóm 3: Tả lại tầy giáo của mẹ tronglần cùng 
 mẹ đ ến thăm thầy giáo cũ . 
Hướng dẫn học bài và chuẩn bị bài: 
 - Học thuộc ghi nhớ 
 - Làm Bài tâp 2, 3 (Phần còn lại) 
Xin kớnh chào!