Bài giảng Sinh học Lớp 12 - Tiết 32: Quá trình hình thành loài (Tiếp) - Phạm Văn An

H LOÀI KHÁC KHU ĐỊA LÍ 
II. HÌNH THÀNH LOÀI CÙNG KHU ĐỊA LÍ 
1. Hình thành loài bằng cách li tập tính và cách li sinh sản: 
 a. Hình thành loài bằng cách li tập tính: 
Hai loài cá này nuôi trong bể khi chiếu ánh sáng đơn sắc: Có khả năng giao phối sinh ra con cái (do ánh sáng đơn sắc làm cho chúng trông cùng màu với nhau). 
I. HÌNH THÀNH LOÀI KHÁC KHU ĐỊA LÍ 
II. HÌNH THÀNH LOÀI CÙNG KHU ĐỊA LÍ 
1. Hình thành loài bằng cách li tập tính và cách li sinh sản: 
 a. Hình thành loài bằng cách li tập tính: 
- Giải thích : 
Hai loài cá này tiến hóa từ một loài ban đầu bằng cách sau : Ban đầu xuất hiện các cá thể đột biến có màu sắc khác nhau  thay đổi tập tính giao phối ( các cá thể cùng màu thích giao phối với nhau ). Lâu dần , các cá thể này cách li tập tính giao phối  Cách li sinh sản  Loài mới . 
Các cá thể của 1 quần thể do đột biến có được kiểu gen nhất định làm thay đổi 1 số đặc điểm liên quan tới tập tính giao phối thì những cá thể đó sẽ có xu hướng giao phối với nhau tạo nên quần thể cách li với quần thể gốc. Lâu dần, sự khác biệt về vốn gen do giao phối không ngẫu nhiên cũng như các nhân tố tiến hoá khác cùng phối hợp tác động có thể sẽ dẫn đến sự cách li sinh sản và hình thành nên loài mới. 
 - Kết luận : 
I. HÌNH THÀNH LOÀI KHÁC KHU ĐỊA LÍ 
II. HÌNH THÀNH LOÀI CÙNG KHU ĐỊA LÍ 
1. Hình thành loài bằng cách li tập tính và cách li sinh sản: 
 a. Hình thành loài bằng cách li tập tính: 
b. Hình thành loài bằng cách li sinh thái: 
- Ví dụ : 
Loài cây A 
Loài cây B 
Sinh sống 
Phát tán 
I. HÌNH THÀNH LOÀI KHÁC KHU ĐỊA LÍ 
II. HÌNH THÀNH LOÀI CÙNG KHU ĐỊA LÍ 
1. Hình thành loài bằng cách li tập tính và cách li sinh sản: 
 a. Hình thành loài bằng cách li tập tính: 
b. Hình thành loài bằng cách li sinh thái: 
QT côn trùng luôn sống trên loài cây A 
Phát tán 
Sống được loài cây B 
QT côn trùng mới ở loài cây B 
Giao phối với nhau 
Không giao phối được 
Loài mới ( trên loài cây B) 
Do đột biến 
Nhân tố tiến hóa 
VÍ DỤ 
SÔNG VÔN GA 
CỎ BĂNG BỜ SÔNG 
CỎ BĂNG BÃI BỒI 
Ra hoa kết quả sớm 
Chờ lũ hết mới ST và ra hoa kết quả ( muộn hơn ) 
Nòi sinh thái bờ sông không giao phối được với nòi sinh thái bãi bồi 
I. HÌNH THÀNH LOÀI KHÁC KHU ĐỊA LÍ 
II. HÌNH THÀNH LOÀI CÙNG KHU ĐỊA LÍ 
1. Hình thành loài bằng cách li tập tính và cách li sinh sản: 
 a. Hình thành loài bằng cách li tập tính: 
b. Hình thành loài bằng cách li sinh thái: 
I. HÌNH THÀNH LOÀI KHÁC KHU ĐỊA LÍ 
II. HÌNH THÀNH LOÀI CÙNG KHU ĐỊA LÍ 
1. Hình thành loài bằng cách li tập tính và cách li sinh sản: 
 a. Hình thành loài bằng cách li tập tính: 
b. Hình thành loài bằng cách li sinh thái: 
- Hai quần thể của cùng một loài sống trong 1 khu vực địa lí nhưng ở hai ổ sinh thái khác nhau thì lâu dần có thể dẫn đến cách li sinh sản và hình thành loài mới. 
- Hình thành loài bằng con đường sinh thái là phương thức thường gặp ở thực vật và động vật ít di động xa như thân mềm, sâu bọ. 
2. Hình thành loài bằng con đường lai xa và đa bội hóa : 
I. HÌNH THÀNH LOÀI KHÁC KHU ĐỊA LÍ 
II. HÌNH THÀNH LOÀI CÙNG KHU ĐỊA LÍ 
1. Hình thành loài bằng cách li tập tính và cách li sinh sản: 
- Lai xa là phép lai giữa 2 cá thể thuộc 2 loài khác nhau, hầu hết cho con lai bất thụ. 
X 
Ngựa (2n = 64) 
La ( 2n = 63) 
Lừa (2n = 62) 
2. Hình thành loài bằng con đường lai xa và đa bội hóa : 
I. HÌNH THÀNH LOÀI KHÁC KHU ĐỊA LÍ 
II. HÌNH THÀNH LOÀI CÙNG KHU ĐỊA LÍ 
1. Hình thành loài bằng cách li tập tính và cách li sinh sản: 
- Cơ thể lai xa thường không có khả năng sinh sản hữu tính (bất thụ) do cơ thể lai xa mang bộ NST đơn bội của 2 loài bố, mẹ không tạo các cặp tương đồng quá trình tiếp hợp và giảm phân diễn ra không bình thường. 
- Lai xa và đa bội hóa tạo cơ thể lai mang bộ NST lưỡng bội của cả 2 loài bố mẹ tạo được các cặp NST tương đồng quá trình tiếp hợp và giảm phân diễn ra bình thường con lai có khả năng sinh sản hữu tính. Cơ thể lai tạo ra cách li sinh sản với 2 loài bố mẹ, nếu được nhân lên tạo thành một quần thể hoặc nhóm quần thể