Bài giảng Sinh học Lớp 12 - Tiết 43: Trao đổi vật chất trong hệ sinh thái - Nguyễn Văn Nhân

 ăn : nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng , mỗi loài là một mắc xích sử dụng mắc xích phía trước làm thức ăn và là thức ăn của mắc xích phía sau 
Phân loại 
Chuỗi TA bắt đầu là các sinh vật sản xuất → đv ăn sv sản xuất → đv ăn đv 
Chuỗi TA bắt đầu là các sinh vật phân giải mùn bã hữu cơ → đv ăn sv phân giải → đv ăn đv 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Một số chuổi thức ăn trong tự nhiên 
I. Trao đổi vật chất trong quần xã sinh vật 
1. Chuỗi thức ăn 
2. Lưới thức ăn 
Trong quần xã sinh vật , một loài sinh vật không chỉ tham gia vào 1 chuỗi thức ăn mà còn tham gia đồng thời vào các chuỗi thức ăn khác tạo thành 1 lưới thức ăn 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Một số chuổi thức ăn trong tự nhiên 
A 
B 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Một số chuổi thức ăn trong tự nhiên 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Một số chuổi thức ăn trong tự nhiên 
Qu ¶ dÎ 
Nãn th«ng 
Sãc 
XÐn tãc 
Th»n l»n 
Chim gâ kiÕn 
DiÒu h©u 
Tr¨n 
VSV ph©n gi¶i 
NÊm 
Vi khuÈn 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Một lưới thức ăn trong hệ sinh thái rừng 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
I. Trao đổi vật chất trong quần xã sinh vật 
1. Chuỗi thức ăn 
2. Lưới thức ăn 
3. Bậc dinh dưỡng 
Tập hợp các loài sinh vật có cùng mức dinh dưỡng trong lưới thức ăn → bậc dd 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Khái niệm 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
SV sản xuất 
Sinh vật tiêu thụ 
SV phân giải 
SVTT bậc 1 
SVTT bậc 2 
SVTT bậc 3 
Bậc dd cấp 1 
Bậc dd cấp 2 
Bậc dd cấp 3 
Bậc dd cấp 4 
Bậc dd cấp 5 
I. Trao đổi vật chất trong quần xã sinh vật 
1. Chuỗi thức ăn 
2. Lưới thức ăn 
3. Bậc dinh dưỡng 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Khái niệm 
Phân loại 
Bậc dd cấp 1 
Bậc dd cấp 2 
Bậc dd cấp 3 
Bậc dd cấp 4 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
a 
b 
c 
e 
d 
Mặt trời 
A 
Bậc dd cấp 1 
Bậc dd cấp 2 
Bậc dd cấp 3 
Bậc dd cấp 4 
Bậc dd cấp 5 
SVTT bậc 1 
SVTT bậc 2 
SVTT bậc 3 
SVTT bậc 3 
Hãy ghi chú các bậc dd thay cho các chữ a, b, c trong hình sau 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
a 
TV nổi 
b 
c 
c 
ĐV không xương sống 
Cá nhỏ 
Cá lớn 
B 
Bậc dd cấp 1 
Bậc dd cấp 2 
Bậc dd cấp 3 
Bậc dd cấp 4 
SVTT bậc 1 
SVTT bậc 2 
SVTT bậc 3 
Qu ¶ dÎ 
Nãn th«ng 
Sãc 
XÐn tãc 
Th»n l»n 
Chim gâ kiÕn 
DiÒu h©u 
Tr¨n 
VSV ph©n gi¶i 
NÊm 
Vi khuÈn 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Một lưới thức ăn trong hệ sinh thái rừng 
Sinh vật sản xuất 
Sinh vật TT bậc 1 
Sinh vật TT bậc 2 
SVTT bậc cao nhất 
VSV phân giải 
Hãy ghi lại tên các sinh vật trong lưới thức ăn tương ứng với các nội dung sau : 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Sinh vật sản xuất : cây dẻ , cây thông 
Sinh vật tiêu thụ bậc 1: Sóc , xén tóc 
Sinh vật tiêu thụ bậc 2: Thằn lằn , chim gõ kiến 
Sinh vật tiêu thụ bậc cao nhất : trăn , diều hâu 
Vi sinh vật phân giải : vi khuẩn , nấm 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Tháp sinh thái 
Lưới thức ăn 
Bậc dinh dưỡng 
Chuỗi thức ăn 
Trao đổi vật chất trong quần xã sinh vật 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Tháp sinh thái 
Khái niệm 
Tháp sinh thái bao gồm nhiều hình chữ nhật xếp chồng lên nhau . Các hình chữ nhật có chiều cao bằng nhau , còn chiều dài thì khác nhau biểu thị độ lớn của mỗi bậc dinh dưỡng 
Tháp sinh thái 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Tháp sinh thái : tháp số lượng (a); tháp sinh khối (b); tháp năng lượng (c) 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Tháp sinh thái 
Khái niệm 
Phân loại 
Tháp số lượng 
Tháp sinh khối 
Tháp năng lượng 
Số lượng cá thể sv mỗi bậc dd 
Tổng khối lượng sv/đơn vị S hay V mỗi bậc dd 
Số năng lượng tích lũy / đơn vị S hay V trong 1 đơn vị thời gian mỗi bậc dd 
NDSS 
Tháp số lượng 
Tháp sinh khối 
Tháp năng lượng 
Ưu điểm 
Nhược 
điểm 
TRAO ĐỔI VẬT CHẤT TRONG HỆ SINH THÁI 
Dễ xây dựng 
Ít có giá trị 
Cho biết ưu điểm và nhược điểm của ba loại tháp sinh th