Bài giảng Sinh học Lớp 8 - Bài 49: Cơ quan phân tích thị giác

CH THị GIÁC 
II. C ơ quan ph â n t ích th ị gi ác 
1. C ấu t ạo c ủa c ầu m ắt 
Hình: C ầu m ắt ph ải trong h ốc m ắt 
C ầu m ắt 
C ơ v ận động m ắt 
D â y th ần kinh th ị gi ác 
D ịch th ủy tinh 
M àng c ứng 
M àng m ạch 
M àng l ưới 
Đ i ểm m ù 
D â y th ần kinh th ị gi ác 
M àng gi ác 
Th ủy d ịch 
L ỗ đồng t ử 
L òng đ en 
Th ể th ủy tinh 
S ơ đồ c ấu t ạo c ầu m ắt 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
 Cầu mắt nằm trong hốc mắt của xương sọ , phía ngoài được bảo vệ bởi các mi mắt , lông mày và lông mi nhờ tuyến lệ luôn luôn tiết nước mắt làm mắt không bị khô . Cầu mắt vận động được là nhờ ................................. Cầu mắt gồm 3 lớp : lớp ngoài cùng là ...................... có nhiệm vụ bảo vệ phần trong của cầu mắt . Phía trước của màng cứng là màng giác trong suốt để ánh sáng đi qua vào trong cầu mắt ; tiếp đến là lớp ....................... có nhiều mạch máu và các tế bào sắc tố đen tạo thành một phòng tối trong cầu mắt ( như phòng tối của máy ảnh ); lớp trong cùng là ......................., trong đó chứa ............................, bao gồm 2 loại : tế bào nón và tế bào que 
cơ vận động mắt 
màng cứng 
màng mạch 
màng lưới 
tế bào sắc tố 
(1) 
(2) 
(3) 
(4) 
(5) 
II. C ơ quan ph â n t ích th ị gi ác 
1. C ấu t ạo c ủa c ầu m ắt 
C ầu m ắt 
M àng b ọc 
M ô i tr ường trong su ốt 
M àng c ứng , ph ía tr ước l à m àng gi ác 
Màng m ạch 
M àng l ưới ( chứa tế bào thụ cảm thị giác ) 
Th ủy d ịch 
Th ể th ủy tinh 
D ịch th ủy tinh 
1 
2 
3 
4 
2. C ấu t ạo c ủa m àng l ưới 
II. C ơ quan ph â n t ích th ị gi ác 
1. C ấu t ạo c ủa c ầu m ắt 
1) Chức năng của tế bào nón và tế bào que ? 
2) Các tế bào nón tập trung chủ yếu ở đâu ? 
3) Tại điểm vàng các tế bào nón và tế bào que liên hệ với các tế bào thần kinh thị giác như thế nào ? 
- Tế bào nón tiếp nhận các kích thích ánh sáng mạnh và màu sắc 
- Tế bào que tiếp nhận kích thích ánh sáng yếu 
Các tế bào nón tập chung chủ yếu ở điểm vàng . 
Tại điểm vàng : 
- Mỗi tế bào nón liên hệ với một tế bào thần kinh thị giác . 
- Nhiều tế bào que mới liên hệ được với một tế bào thần kinh thị giác . 
Vì sao ảnh của vật hiện trên điểm vàng lại nhìn rõ nhất ? 
- Các tế bào nón tập chung chủ yếu ở điểm vàng . 
+ Mỗi tế bào nón liên hệ với một tế bào thần kinh thị giác . 
+ Nhiều tế bào que mới liên hệ được với một tế bào thần kinh thị giác . 
- Tại điểm vàng : 
2. C ấu t ạo c ủa m àng l ưới 
II. C ơ quan ph â n t ích th ị gi ác 
M àng l ưới g ồm : 
+ T ế b ào n ón : Ti ếp nh ận k ích th ích ánh s áng m ạnh v à m àu s ắc 
+ T ế b ào que : Ti ếp nh ận k ích th ích ánh s áng y ếu 
- Đ i ểm m ù : Kh ô ng c ó t ế b ào th ụ c ảm th ị gi ác 
- Điểm vàng : Nơi tập chung chủ yếu các tế bào nón . 
3. S ự t ạo ảnh ở m àng l ưới 
II. C ơ quan ph â n t ích th ị gi ác 
2. C ấu t ạo c ủa m àng l ưới 
1. C ấu t ạo c ủa c ầu m ắt 
Phim : Sự điều tiết của thể thuỷ tinh 
F 
F 
F 
ảnh ngược , nhỏ , rõ 
ảnh ngược , lớn hơn nhưng mờ 
ảnh ngược , lớn , rõ 
màn ảnh ( tượng trưng màng lưới ) 
Thấu kính 
( Tượng trưng thể thuỷ tinh ) 
Vật ở vị trí A 
Vật ở vị trí B 
1 
1 
2 
Từ thí nghiệm trên , em rút ra kết luận gì về vai trò của thể thuỷ tinh trong cầu mắt ? 
Thể thuỷ tinh co dãn ảnh của vật hiện trên điểm vàng giúp ta nhìn rõ vật . 
Tế bào sắc tố 
Tế bào que 
Tế bào nón 
Tế bào liên lạc ngang 
Tế bào hai cực 
Tế bào thần kinh thị giác 
Em hãy trình bày cơ chế cảm nhận hình ảnh của vật ? 
3. S ự t ạo ảnh ở m àng l ưới 
II. C ơ quan ph â n t ích th ị gi ác 
Ta nhìn được là nhờ các tia s áng ph ản chi ếu t ừ v ật đến m ắt đ i qua th ể th ủy tinh t ới m àng l ưới s ẽ k ích th ích c ác t ế b ào th ụ c ảm ở đâ y v à truy ền v ề trung ươ ng , cho ta nh ận bi ết v ề h ình d ạng , độ l ớn v à m àu s ắc c ủa v ật 
Củng cố 
1) L ớp m àng trong su ốt ph ồng l ê n v à n ằm ph ía tr ước m ắt để cho ánh s áng đ i qua l à : 
a) M àng m ạch 
b) M àng c ứng 
c) M àng gi ác 
d) M àng l ưới 
2) Đ i ểm v àng c ó