Bài giảng Tập làm văn Lớp 4 - Tuần 22 - Bài: Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối

ận được miêu tả 
Trình tự miêu tả 
Biện pháp nghệ thuật 
 Lá bàng 
Tả sự thay đổi của lá bàng theo thời gian. 
+ Mùa xuân, lá bàng như những ngọn lửa xanh. Sang hè lá lên thật dày. Mùa thu lá ngả sang màu lục. Sang đông lá đỏ như đồng. 
 Biện pháp so sánh: 
+ Mùa xuân lá bàng mới nảy trông như ngọn lửa xanh. 
+ Những lá bàng mùa đông đỏ như đồng ấy tôi có thể nhìn không chán. 
b/ Tả thân cây và gốc cây 
Cây sồi già 
 Bên vệ đường, sừng sững một cây sồi. Đó là một cây sồi lớn, hai người ôm không xuể, có những cành có lẽ phải gãy từ lâu, vỏ cây nứt nẻ đầy vết sẹo. Với những cánh tay to xù xì không cân đối, với những ngón tay quều quào xoè rộng, nó như một con quái vật già nua cau có và khinh khỉnh đứng giữa đám bạch dương tươi cười. 
 Bấy giờ đã là đầu tháng sáu. Mới sau có một tháng, cây sồi già đã thay đổi hẳn, toả rộng thành vòm lá xum xuê xanh tốt thẫm màu, đang say sưa ngây ngất, khẽ đung đưa trong nắng chiều. Không còn thấy những ngón tay co quắp, những vết sẹo và vẻ ngờ vực, buồn rầu trước kia. Xuyên qua lớp vỏ cứng già hàng thế kỉ, những khóm lá non xanh tươi đã đâm thẳng ra ngoài. Thật khó lòng tin được chính cây sồi già cằn cỗi kia đã sinh ra chùm lá non xanh mơn mởn ấy. 
Cây sồi già 
Bộ phận được miêu tả 
Trình tự miêu tả 
Biện pháp nghệ thuật 
 Thân cây 
Tả sự thay đổi của cây sồi già theo thời gian. 
+ Mùa đông cây nứt nẻ đầy sẹo. Sang mùa xuân, cây sồi tỏa rộng thành vòm lá xum xuê, bừng sức sống bất ngờ. 
+ So sánh: Nó như một con quái vật đứng giữa đám bạch dương tươi cười. 
+Nhân hóa: Mùa đông cây sồi già cau có, khinh khỉnh đứng giữa đám bạch dương tươi cười. 
* Những hình ảnh so sánh và nhân hóa có tác dụng gì? 
 Những hình ảnh so sánh và nhân hóa có tác dụng : nêu bật vẻ đẹp riêng của cây, khiến chúng trở nên gần gũi, thân thuộc với con người và làm cho bài văn thêm sinh động hơn. 
Khi quan sát cây cối, ta cần chú ý điều gì ? 
Quan sát theo một trình tự hợp lí; sử dụng các giác quan khi quan sát. 
Vận dụng biện pháp so sánh và nhân hóa khi viết văn miêu tả có tác dụng làm cho sự vật được miêu tả trở nên cụ thể, gần gũi, sinh động hơn và như thế bài văn sẽ hay hơn, sinh động hơn. 
 Bài 2: Viết một đoạn văn tả lá, thân hay gốc của một cây mà em yêu thích. 
Đoạn văn tham khảo : Tả thân , gốc cây dừa 
 Thoạt nhìn cây dừa như một cái ô khổng lồ vươn thẳng lên trời, phủ bóng mát cả một góc vườn . Gốc dừa lớn, tua tủa chùm rễ ăn sâu, bám chắc xuống đất . Thân dừa cao không thẳng như cây chuối mà có dáng nghiêng nghiêng . Thân dừa xốp, màu nâu có những khoanh tròn nối nhau . 
Đoạn văn tham khảo : Tả lá chuối 
 Nhìn từ xa, cây chuối như một chiếc ô xanh mát rượi . Cây chuối có nhiều tàu lá, có tàu đã già khô bị gió đánh rách ngang và rũ xuống gốc . Các tàu lá còn xanh thì liền tấm , to như cái máng nước . Những tàu lá ở dưới màu xanh thẫm, tàu lá ở trên màu xanh mát, nhạt dần . Những tàu trên ngọn, lá còn cuộn, chưa mở hết, trông như một chiếc loa kèn xanh rung rung trước gió . 
Dặn dò : -Về nhà hoàn chỉnh lại bài văn tả một bộ phận của cây, viết vào vở. Đọc hai bài tham khảo: Bàng thay lá, Cây tre. - Quan sát một loài hoa hoặc một thứ quả mà em thích để chuẩn bị cho tiết học sau. 
Cám ơn quý thầy cô đã quan tâm theo dõi, chúc quý thầy cô sức khỏe, chúc các em học tốt ! 
CHÀO TẠM BIỆT CÁC EM!