Bài giảng Vật lý Lớp 7 - Bài 21: Sơ đồ mạch điện - Chiều dòng điện - Phạm Quốc Cường

ồ mạch điện 
Bài 21 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN 
Ví dụ : Đây là một sơ đồ mạch điện 
Trong sơ đồ mạch điện người ta đã sử dụng một số kí hiệu để biểu diễn các bộ phận của mạch . 
+ 
- 
I/ S ơ đồ mạch điện 
Bài 21 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN 
a/ Ký hiệu của một số bộ phận mạch điện 
Công tắc 
mở 
Công tắc 
đóng 
Công tắc 
( cái đóng ngắt ) 
Dây dẫn 
Bóng đèn 
Hai nguồn 
điện mắc 
 nối tiếp 
( bộ pin, ắcquy ) 
Nguồn điện 
(pin, ắcquy ) 
+ 
_ 
+ 
_ 
I/ S ơ đồ mạch điện 
Bài 21 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN 
a/ Ký hiệu của một số bộ phận mạch điện 
I/ S ơ đồ mạch điện 
Bài 21 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN 
b/ Sơ đồ mạch điện 
Sơ đồ mạch điện hình 19.3 
C1: Sử dụng các ký hiệu trên đây, hãy vẽ sơ đồ mạch điện hình 19.3 theo đúng vị trí các bộ phận mạch điện như trên hình này. 
K 
+ 
_ 
C2: Từ sơ đồ hình 19.3. Hãy vẽ một sơ đồ khác bằng cách đổi vị trí các ký hiệu ? 
+ 
- 
K 
c) 
+ 
- 
K 
b) 
..v.v. 
a) 
+ 
- 
K 
+ 
- 
K 
Sơ đồ hình 19.3 
a/ Ký hiệu của một số bộ phận mạch điện 
I/ S ơ đồ mạch điện 
Bài 21 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN 
b/ Sơ đồ mạch điện 
C3: Mắc mạch điện theo đúng sơ đồ đã vẽ ở câu C2, tiến hành kiểm tra và đóng công tắc để đảm bảo mạch điện kín và đèn sáng. 
a) 
+ 
- 
K 
a/ Ký hiệu của một số bộ phận mạch điện 
I/ S ơ đồ mạch điện 
Bài 21 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN 
b/ Sơ đồ mạch điện 
+ 
- 
K 
 Kết luận : Mạch điện có thể mô tả bằng  và từ sơ đồ mạch điện có thể .. mạch điện tương ứng . 
sơ đồ 
lắp 
Mặc dù thay đổi vị trí các bộ phận trong mạch thì khi đóng khóa K vẫn đảm bảo mạch điện kín và đèn sáng . 
+ 
- 
K 
a/ Ký hiệu của một số bộ phận mạch điện 
I/ S ơ đồ mạch điện: 
Bài 21 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN 
b/ Sơ đồ mạch điện 
Kết luận : Mạch điện có thể mô tả bằng  và từ sơ đồ mạch điện có thể .. mạch điện tương ứng . 
sơ đồ 
lắp 
+ 
- 
Quy ước về chiều dòng điện 
 Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các dụng cụ điện tới cực âm của nguồn điện. 
 Dòng điện cung cấp bởi ắc quy hay pin có chiều không đổi gọi là dòng điện một chiều . 
II/ Chiều dòng điện 
a/ Ký hiệu của một số bộ phận mạch điện 
I/ S ơ đồ mạch điện 
Bài 21 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN 
b/ Sơ đồ mạch điện 
Chiều elêctron 
tự do 
So saùnh chieàu cuûa doøng ñieän vaø chieàu dòch chuyeån cuûa caùc eâlectroân töï do trong kim loaïi 
 Chieàu cuûa doøng ñieän vaø chieàu dòch chuyeån cuûa caùc eâlectroân töï do trong kim loaïi ngöôïc chieàu nhau. 
C4 
Chiều quy ước của dòng điện 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
II/ Chiều dòng điện 
I/ S ơ đồ mạch điện 
Bài 21 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN 
- 
+ 
K 
K 
K 
C5: Hãy dùng mũi tên như trong sơ đồ hình 21.1a để biểu diễn chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện hình 21.1 b, c, d. 
b) 
c) 
d) 
a) 
K 
II/ Chiều dòng điện 
I/ S ơ đồ mạch điện 
Bài 21 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN 
C 6 : Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của chiếc đèn pin thường dùng dạng ống tròn vỏ nhựa ( hình 21.2). 
a. Nguồn điện gồm mấy chiếc pin ? Kí hiệu nào tương ứng với nguồn điện này ? Cực dương của nguồn được lắp về phía đầu hay cuối của đèn pin ? 
Nguồn điện gồm 2 chiếc pin. Có kí hiệu : 
Cực dương của nguồn điện được lắp về phía đầu của đèn pin. 
Pin 
Công tắc 
Gương lõm 
CẤU TẠO VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐÈN PIN 
+ 
+ 
Hinh 21.2 
Bóng đèn dây tóc 
II/ Chiều dòng điện 
I/ S ơ đồ mạch điện 
Bài 21 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN 
III/ Vận dụng 
C6. b. Vẽ sơ đồ mạch điện của đèn pin và dùng mũi tên kí hiệu chiều dòng điện chạy trong mạch điện này khi công tắc đóng . 
Pin 
Công tắc 
Gương lõm 
CẤU TẠO VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐÈN PIN 
+ 
+ 
Bóng đèn dây tóc 
II/ Chiều dòng điện 
I/ S ơ đồ mạch điện 
Bài 21 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN - CHIỀU DÒNG ĐIỆN 
III/ Vận dụng 
K 
Ghi nhớ 
* Mạch điện được mô tả b ằ ng sơ đồ và từ sơ đồ mạch điện có thể lắp mạch điện tương ứng . 
* Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các d ụng cụ điện tới cực âm c