Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Bài 33: Gây đột biến nhân tạo trong chọn giống - Đỗ Thị Hồng Hường

CẦU 
- HS nghiên cứu SGK 
- Hoàn thành nội dung phiếu học tập 
 Chiếu tia, các tia 
 xuyên qua màng , 
mô(xuyên sâu) 
 -Tác động lên ADN 
 Gây đột biến gen 
 Chấn thương, 
 gây đột biến ở NST 
- Chiếu xạ vào hạtnảy 
 mầm, đỉnh sinh trưởng... 
- Mô thực vật nuôi cấy 
Chiếu tia, các tia 
xuyên qua màng 
 (xuyên nông) 
- Gây đột biến gen 
Xử lí vi sinh vật, bào 
tửvà hạt phấn 
Tăng giảm nhiệt độ 
môi trường đột ngột 
 Mất cơ chế tự bảo vệ sự 
cân bằng. 
- Tổn thương thoi phân bào 
gây rối loạn phân bào 
 - Đột biến số lượng NST 
Gây hiện tượng đa bội 
 ở một số loại cây trồng 
(Đặc biệt là cây họ cà ) 
I. Gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân vật lí 
 Tại sao các tia phóng xạ có khả năng gây đột biến? 
 Vì tia phóng xạ khi xuyên qua các mô chúng 
tác động trực tiếp hay gián tiếp lên ADN trong 
tế bào gây ra đột biến gen hoặc làm chấn 
thương NST gây đột biến NST 
Người ta sử dụng tia phóng xạ để gây đột biến ở thực vật theo những cách nào? 
I. Gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân vật lí 
 Trong chọn giống thực vật, chiếu xạ vào hạt nảy mầm, đỉnh sinh trưởng, chiếu xạ vào mô thực vật nuôi cấy . 
Tại sao tia tử ngoại thường được d ù ng 
để xử l ý c ác đối tượng c ó k í ch thước b é ? 
I. Gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân vật lí 
 Vì các tia tử ngoại không có 
khả năng xuyên sâu như tia 
phóng xạ 
Sốc nhiệt là gì? tại sao sốc nhiệt cũng có khả năng gây đột biến? Sốc nhi ệ t chủ yếu gây ra loại đột biến nào? 
I. Gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân vật lí 
 Sốc nhiệt là sự tăng hoặc giảm nhiệt độ môi trường một cách đột ngột làm cho cơ chế tự bảo vệ cân bằng cơ thể không kịp điều chỉnh  tổn thương thoi phân bào  rối loạn phân bào  đột biến số lượng NST 
II. Gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân hoá học 
 Những hóa chất nào thường sử dụng để gây đột biến nhân tạo ? 
 Hóa chất thường dùng : 
 + Êtyl mêtan sunphônat (EMS) 
 + Ni trôzô mêtyl urê (NMU) 
 + Ni trôzô êtyl urê (NEU) 
 + Cônsixin 
II. Gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân hoá học 
Yêu cầu 
 HS đọc thông tin SGK mục II 
- Thảo luận nhóm và t rả lời câu hỏi 
 Người ta dùng tác nhân hoá học để tạo ra các đột biến bằng những phương pháp nào? 
 Phương pháp thực hiện: 
 - Đối với cây trồng : 
 + Ngâm hạt khô hay hạt nảy mầm vào dung dịch hóa chất 
 + Tiêm dung dịch hóa chất vào bầu nhụy 
 + Quấn bông có tẩm dung dịch hóa chất vào đỉnh sinh trưởng của thân hoặc chồi. 
 - Đối với vật nuôi: Cho hóa chất tác dụng lên tinh hoàn hoặc buồng trứng. 
II. Gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân hoá học 
 - Vì khi vào tế bào dung dịch hóa chất tác động lên phân tử ADN làm thay thế cặp nuclêôtit, mất hoặc thêm cặp nuclêôtit. 
 - Vì có những loại hóa chất chỉ tác động lên một loại nuclêôtit xác định nên có thể chủ động gây ra những đột biến theo ý muốn. 
Tại sao khi thấm vào tế bào, một số h óa chất lại g ây đột biến gen? Tr ên cơ sở nào mà người ta hi vọng c ó thể g â y ra những đột biến theo ý muốn? 
II. Gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân hoá học 
 Tại sao dùng côn s ixin có thể 
gây ra các thể đa bội ? 
 Khi dung dịch cônsixin thấm vào mô đang phân bào gây cản trở sự hình thành thoi phân bào làm cho NST không phân li. 
II. Gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân hoá học 
Em hãy cho biết các tác nhân hóa học có thể gây ra các dạng đột bi ến nào? 
 Kết quả : Dung dịch hóa chất tác động lên phân tử ADN làm thay thế cặp nuclêôtit, mất cặp nuclêôtit hay cản trở sự hình thành thoi vô sắc 
III. Sử dụng đột biến nhân tạo trong chọn giống 
Đ ột biến nh â n tạo được sử dụng trong chọn giống 
như thế nào? 
S ử dụng đột biến nhân tạo trong chọn giống gồm : 
Chọn giống VSV 
C họn giống cây trồng 
C họn giống động vật 
Yêu cầu 
- HS nghiên cứu SGK 
- T rả lời câu hỏi 
- Người ta sử dụng các thể đột biến trong chọn giống VSV và cây trồng theo hướng nào ? Tại sao ? 
- Tại sao người ta ít sử dụng phương pháp gây đột biến trong chọn giống vật nuôi ? 
III. Sử dụng đột biến nhân tạo trong chọn giống 
III. Sử dụng đột biến nhân tạo