Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Tiết 12: Cơ chế xác định giới tính - Nguyễn Thị Tươi

I TÍNH: 
-Trong tế bào lưỡng bội (2n): + Có các cặp NST thường(A) luôn luôn tồn tại từng cặp tương đồng. + Có 1 cặp NST giới tính XX(tương đồng) hoặc không tương đồng(XY) 
- Ở người, động vật có vú, ruồi giấm, cây gai.. Cặp NST giới tính của giống cái là: XX, giống đực là XY. Ở chim, ếch, bò sát, bướm, dâu tây thì ngược lại 
- NST giới tính mang gen qui định tính đực cái và tính trạng thường liên quan đến giới tính. 
44A + XY 
44A + XX 
22A +X 
22A +Y 
22A +X 
44A + XY 
44A + XX 
Bè 
mĐ 
CƠ CHẾ NST XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Ở NGƯỜI 
44A + XY 
44A + XX 
22A +X 
22A +Y 
22A +X 
44A + XY 
44A + XX 
Thảo luận và trả lời 3 câu hỏi ở SGK 
- Có mấy loại trứng và tinh trùng được tạo ra qua GP.- Sự thụ tinh giữa các loại tinh trùng mang NST giới tính nào với trứng để tạo ra hợp tử phát triển thành con trai hay con gái?.- Tại sao tỉ lệ sanh con trai và con gái sơ sinh là xấp xỉ 1:1? 
 - Qua giảm phân , nam tạo ra hai loại tinh trùng là 22A+X và 22A+Y, nữ tạo ra 1 loại trứng là 22A+X 
- Trong thụ tinh,sự kết hợp giữa tinh trùng 22A+X và trứng 22A+X sẽ tạo ra con gái . Còn thụ tinh giữa tinh trùng 22+Y với trứng 22A+X sẽ tạo ra con trai 
- Tỉ lệ trai:gái sơ sinh xấp xỉ 1:1 là do tỉ lệ 2 loại tinh trùng là ngang nhau , tham gia vào quá trình thụ tinh với xác suất ngang nhau . 
Bài 12 CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH 
 I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH: 
 II .CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Ở NGƯỜI: 
 - Đa số loài giao phối giới tính được xác định trong quá trình thụ tinh. Như cơ chế xác định giới tính ở người: 
P : nữ (44A+XX) x nam ( 44A + XY) 
 22A+X 
Gp 
 22A+X 
 22A+Y 
F 1 
44A+XX 
44A+XY 
( Con gái) 
( Con trai) 
Tỉ lệ 1 con trai: 1 con gái 
Dựa sơ đồ hãy giới thiệu cơ chế xác định giới tính 
Bài 12 CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH 
 I. NHIỄM SẮC THỂ GIỚI TÍNH 
 II.CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Ở NGƯỜI: 
 * Đa số loài giao phối giới tính được xác định trong quá trình thụ tinh. Như cơ chế xác định giới tính ở người: 
P : nữ (44A+XX) x nam ( 44A + XY) 
 22A+X 
Gp 
 22A+X 
 22A+Y 
F 1 
44A+XX 
44A+XY 
( Con gái) 
( Con trai) 
Tỉ lệ 1 con trai: 1 con gái 
 *Cơ chế xác định giới tính là sự phân li của cặp NST giới tính trong quá trình phát sinh giao tử và được tổ hợp lại trong quá trình thụ tinh. 
 - Qua GP ở người nữ chỉ cho ra 1 loại trứng mang NST giới tính X, người nam thì cho 2 loại tinh trùng mang NST X và Y. 
 - Qua thụ tinh: + Tinh trùng mang NST X kết hợp với trứng tạo ra tổ hợp mang NST giới tính XX( con gái). +Tinh trùng mang NST Y kết hợp với trứng tạo ra tổ hợp mang NST giới tính XY( con trai) 
 - Tỉ lệ trai gái xấp xỉ 1: 1 là do 2 loại tinh trùng được tạo ra với tỉ lệ ngang nhau, các tinh trùng tham gia thụ tinh với xác suất ngang nhau 
Tỉ lệ trai gái xấp xỉ 1:1 trong các trường hợp : 
Số lượng nghiên cứu phải đủ lớn 
Không bị ảnh hưởng bởi thiên tai dịch bệnh 
Trứng và tinh trùng thụ tinh hoàn toàn ngẫu nhiên 
 Giới 
Lứa tuổi 
Nam 
Nữ 
Bào thai 
114 
100 
Lọt lòng 
105 
100 
10 tuổi 
101 
100 
Tuổi già 
85 
93 
III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HOÁ GIỚI TÍNH: 
-Đọc thông tin ở SGK hãy giới thiệu các yếu tố ảnh hưởng sự phân hoá giới tính. 
Dùng Metyl testosteron ( hormon sinh dục ) tác động vào cá vàng cái có thể làm cá cái biến thành cá đực 
Trứng rùa ủ ở nhiệt độ dưới 28 0 C sẽ nở thành con đực , trên 32 0 C thì nở thành con cái 
Thầu dầu trồng trong ánh sáng cường độ yếu thì số hoa đực giảm 
 - Sự phân hoá giới tính còn chịu ảnh hưởng của môi trường trong( hoocmôn làm biến đổi giới tính) và môi trường ngoài (nhiệt độ, ánh sáng, thức ăn) 
III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG Đ