Bài giảng Vật lý Lớp 10 - Bài 13: Lực ma sát

ờng xuyên bị cọ xát 
=> phải bôi trơn. 
I. Lực ma sát trượt 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
Bµi 13. Lùc ma s¸t 
m 
20 cm 
I. Lực ma sát trượt 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
Bµi 13. Lùc ma s¸t 
II. LỰC MA SÁT LĂN 
- Lực ma sát lăn xuất hiện khi một vật lăn trên bề mặt vật khác để cản trở chuyển động lăn của vật 
Có một số đặc điểm của lực ma sát trượt: 
Xuất hiện ở mặt tiếp xúc, ngược hướng vận tốc, tỉ lệ áp lực vuông góc và phụ thuộc vào chất liệu, trạng thái bề mặt tiếp xúc 
- Biểu thức: 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
I. Lực ma sát trượt 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
II. Lực ma sát lăn. 
Bµi 13. Lùc ma s¸t 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
µ l nhỏ hơn µ t hàng chục lần 
II. LỰC MA SÁT LĂN 
3. Vai trò của lực ma sát lăn 
Làm giảm lực ma sát trượt bằng cách dùng các con lăn, ổ bi 
I. Lực ma sát trượt 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
II. Lực ma sát lăn. 
Bµi 13. Lùc ma s¸t 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
3. Vai trò. 
Sự xuất hiện của lực ma sát nghỉ 
III.LỰC MA SÁT NGHỈ 
- Lực ma sát nghỉ xuất hiện khi vật đang có xu hướng chuyển động để cản trở vật chuyển động 
I. Lực ma sát trượt 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
II. Lực ma sát lăn. 
III. Lực ma sát nghỉ 
1. Sự xuất hiện 
Bµi 13. Lùc ma s¸t 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
3. Vai trò. 
µ n là hệ số ma sát nghỉ lớn hơn µ t 
 Độ lớn: 
2. Đặc điểm 
III.LỰC MA SÁT NGHỈ 
- Lực ma sát nghỉ đặt vào phần tiếp xúc của vật song song với mặt tiếp xúc, ngược chiều lực tác dụng 
I. Lực ma sát trượt 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
II. Lực ma sát lăn. 
III. Lực ma sát nghỉ 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
Bµi 13. Lùc ma s¸t 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
3. Vai trò. 
- Lực ma sát nghỉ đóng vai trò là lực phát động làm cho các vật chuyển động 
3 ) Vai trò của lực ma sát nghỉ : 
- Lực ma sát nghỉ giúp ta cầm nắm các vật, giúp mọi vật có thể đứng yên trên mặt đất 
I. Lực ma sát trượt 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
II. Lực ma sát lăn. 
III. Lực ma sát nghỉ 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
3. Vai trò. 
Bµi 13. Lùc ma s¸t 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
3. Vai trò. 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
Giải thích hiện tượng sau: 
 Khi kéo một bao ngô trên mặt đất , thì chỗ tiếp xúc với mặt đất có thể bị mòn hoặc bị rách? 
I. Lực ma sát trượt 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
II. Lực ma sát lăn. 
III. Lực ma sát nghỉ 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
3. Vai trò. 
Bµi 13. Lùc ma s¸t 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
3. Vai trò. 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
Câu 2: Điều gì sẽ xảy ra đối với hệ số ma sát giữa hai mặt tiếp xúc nếu lực ép giữa hai mặt xúc tăng lên? 
A. Tăng lên 
B. Không thay đổi 
C. Giảm đi 
D. Không biết rõ 
I. Lực ma sát trượt 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
II. Lực ma sát lăn. 
III. Lực ma sát nghỉ 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
3. Vai trò. 
Bµi 13. Lùc ma s¸t 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
3. Vai trò. 
Vật liệu 
µ t 
Gỗ trên gỗ 
0,2 
Thép trên thép 
0,57 
Nhôm trên thép 
0,47 
Kim loại trên kim loại 
0,07 
Nước đá trên nước đá 
0,03 
Cao su trên bê tông khô 
0,7 
Cao su trên bê tông ướt 
0,5 
Thuỷ tinh trên thuỷ tinh 
0,4 
I. Lực ma sát trượt 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
Bµi 13. Lùc ma s¸t 
F msn 
F đh 
I. Lực ma sát trượt 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
II. Lực ma sát lăn. 
III. Lực ma sát nghỉ 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
3. Vai trò. 
Bµi 13. Lùc ma s¸t 
1. Sự xuất hiện 
2. Đặc điểm 
3. Vai trò. 
F k 
F msl 
A 
F mst 
v 
A 
F mst 
v 
A 
A 
F mst có phụ thuộc diện tích tiếp xúc không? 
4N 
4N 
v lớn 
v nhỏ 
F mst có phụ thuộc tốc độ của vật không? 
Bµi 13. Lùc ma s¸t 
A 
A 
4N 
4N 
F mst có phụ thuộc áp lực lên mặt tiếp xúc không? 
A 
A 
A 
6N 
3N 
F mst có phụ thuộc vật liệu không? 
A 
A 
6N 
3N 
F mst có phụ thuộc bề mặt tiếp xúc không? 
A 
A 
6N 
3N 
TÓM TẮT KIẾN THỨC CƠ BẢN 
I. LỰC MA SÁT TRƯỢT 
Xuất hiện ở bề mặt tiếp xúc của vật đang trượt trên bề mặt vật khác 
Có hướng ngược với hướng của vận tốc 
Biểu thức: 
 hệ số ma sát trượt phụ thu