Bài giảng Ngữ văn Lớp 10 - Tiết 40: Nhàn

ăng trúc , đông ăn giá , 
 Xuân tắm hồ sen , hạ tắm ao . 
 Rượu , đến cội cây(3), ta sẽ uống , 
 Nhìn xem phú quý tựa chiêm bao(4). 
Nhàn 
II.Đọc-hiểu văn bản 
I.Tìm hiểu chung 
 1/ Tác giả : 
 2/ Tác phẩm 
3/ Đọc 
Nhàn 
Hai câu đề 
 Một mai , một cuốc , một cần câu 
Thơ thẩn dầu ai vui thú nào 
Nguyễn Bỉnh Khiêm 
Nhịp điệu và cách kết hợp số từ , danh từ trong câu thơ có gì đặc biệt ? 
NghÖ 
thuËt 
NhÞp th ¬: 2/2/3 
LÆp cÊu tróc : sè tõ + danh tõ 
ĐiÖp tõ : “ mét ” 
Đèi : “ th ¬ thÈn ” >< “ vui thó ” 
NhÞp 
 ® iÖu 
thong 
th ¶ 
cña 
cuéc 
sèng 
Nhàn 
Một mai , một cuốc , một cần câu 
Thơ thẩn dầu ai vui thú nào 
một 
một 
Một 
Thơ thẩn 
vui thú 
THẢO 
LUẬN 
H ình tượng tác giả 
L ão nông tri điền 
Nho s ĩ ẩn dật 
Nhàn 
Hai câu đề 
 Một mai , một cuốc , một cần câu 
Thơ thẩn dầu ai vui thú nào 
Nhàn 
* Lựa Chọn : 
Cuộc sống thuần hậu , 
giản dị 
Nguyễn Bỉnh Khiêm 
II.Đọc-hiểu văn bản 
2 . Hai câu thực 
Ta dại , ta tìm nơi vắng vẻ 
Người khôn , người đến chốn lao xao 
I.Tìm hiểu chung 
 1/ Tác giả : 
 2/ Tác phẩm 
3/ Đọc 
Nhàn 
Thủ pháp nghệ thuật so 
sánh,đối lậpđược thể hiện như 
thế nào ? Tác dụng ? 
Nguyễn Bỉnh Khiêm 
Đối 
d ại 
kh ôn 
n ơi vắng vẻ 
ch ốn lao xao 
Thi ên nhiên 
 tĩnh tại 
T âm hồn 
 thảnh thơi 
C ửa quyền 
Danh lợi 
 Bon chen 
lu ồn cúi 
Nhàn 
Ta dại , ta tìm nơi vắng vẻ 
Người khôn , người đến chốn lao xao 
kh ôn 
dại 
Tr í 
 tuệ 
của 
một 
 bậc 
Triết 
 gia 
Nguyễn Bỉnh Khiêm 
Quan 
 niệm 
Nhàn 
2 . Hai câu thực 
Nhàn 
* Tìm về : 
Nơi tĩnh tại của thiên nhiên 
 Sự thảnh thơi của tâm hồn . 
Nguyễn Bỉnh Khiêm 
II.Đọc-hiểu văn bản 
I.Tìm hiểu chung 
 1/ Tác giả : 
 2/ Tác phẩm 
3/ Đọc 
Nhàn 
3- Hai câu luận 
Thu ăn măng trúc , đông ăn giá 
Xuân tắm hồ sen , hạ tắm ao 
Cu ộc sống nơi thôn quê được miêu tả như thế nào ? 
Nguyễn Bỉnh Khiêm 
Nhµn 
NguyÔn BØnh Khiªm 
II.Đ ọ c - hi ể u 
Gi ản dị , đậm đà , qu ý hoá 
3 . Hai c âu luận 
Cu ộc sống nơi thôn dã 
S ản vật 
Măng trúc , giá 
Sinh ho ạt 
T ắm hồ , tắm ao 
Tho ải mái , tự nhiên , 
 thuần hậu 
Cu ộc sống đạm bạc , thanh cao 
Nhàn 
3. Hai câu luận 
Nhàn 
* Hoà mình với thiên nhiên , mùa nào thức nấy,đạm bạc mà thanh cao 
Nguyễn Bỉnh Khiêm 
	 4 / Hai c âu kết 
	 	 Rượu , đến cội cây ta sẽ uống 
Nhìn xem phú quý tựa chiêm bao 
Nhịp điệu và cách sử dụng điển tích có gì đặc biệt ? 
Nguyễn Bỉnh Khiêm 
Nhàn 
4 / Hai câu kết 	 Rượu , đến cội cây ta sẽ uống 	 Nhìn xem phú qu ý tựa chiêm bao  
. 
Điển tích 
“ chiêm bao ” 
Nhịp điệu : 1/3/3 
	2/5 
VIỆT HÓA 
Nhàn 
Nguyễn Bỉnh Khiêm 
II.Đọc-hiểu văn bản 
4. Kết 
Rượu , đến cội cây ta sẽ uống 
Nhìn xem phú quý tựa chiêm bao 
I.Tìm hiểu chung 
 1/ Tác giả : 
 2/ Tác phẩm 
3/ Đọc 
Nhàn 
Nhà thơ quan niệm 
như thế nào về 
công danh phú quý ? 
Nguyễn Bỉnh Khiêm 
	 4/Hai câu kết :  	 Rượu , đến cội cây ta sẽ uống 	 Nhìn xem phú qu ý tựa chiêm bao 
. 
Phú qu ý , công danh 
Giấc mơ thoảng qua 
Nhân cách thanh cao 
Đứng trên danh lợi 
Nhàn 
Nguyễn Bỉnh Khiêm 
4.Hai câu kết 
 Xa lánh : danh lợi 
 Coi phú quý chỉ là một giấc chiêm bao 
Nhàn 
Nhàn 
THẢO 
LUẬN 
Về bản chất của quan niệm sống nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm . 
	III . Tổng kết : 
1/ Nội dung 
2/ Nghệ thuật 
Triết lý sống nhàn : nhàn là 
hoà giữ cốt cách thanh cao , 
vượt lên trên danh lợi . 
Vẻ đẹp nhân cách tác giả ... 
- Ngôn ngữ giản dị , tự nhiên 
 Lời thơ triết lý , 
hóm hỉnh , nhẹ nhàng 
IV.CỦNG 
 CỐ 
 Quan niệm sống nhàn 
 của Nguyễn Bỉnh Khiêm . 
 V.Dặn dò : 
Học thuộc bài thơ . 
Nắm nội dung chính của bài . 
Chuẩn bị bài tiếp theo . 
NGUY ỄN BỈNH KHIÊM 
Tr©n träng c¶m ¬n c¸c thÇy c« 
 vµ c¸c em!