Bài giảng Ngữ văn Lớp 10 - Tiết 74: Hồi trống Cổ thành

hiện n guyện vọng hoà bình , thống nhất , ổn đ ịnh của nhân dân v à tư tưởng “ ủ ng Lưu phản Tào ”. 
Tiết : 74 
 hồi trống cổ thành 
 ( Trích : Tam quốc diễn nghĩa – La Quán Trung ) 
3 
* Gi á trị nghệ thuật . 
- Nghệ thuật kể truyện : Sinh đ ộng , hấp dẫn , chọn lọc đư ợc nhiều chi tiết li kì hứng thú , nhiều chỗ mang đ ầy kịch tính . 
- Khắc hoạ nhân vật : Nhân vật có cá tính sắc nét , tính cách nhân vật thể hiện chủ yếu qua hành đ ộng , ngôn ng ữ. 
* ả nh hưởng của tác phẩm . 
- Là tác phẩm rất quen thuộc với đ ộc gi ả Việt Nam. 
- Đưa lại những kinh nghiệm nghệ thuật , gợi ý đề tài , cung cấp chất liệu văn học bổ ích . 
Tiết : 74 
 hồi trống cổ thành 
 ( Trích : Tam quốc diễn nghĩa – La Quán Trung ) 
4 
II. Đ ọc hiểu văn bản : 
1.Đọc và vị trí đoạn trích : 
 Thuộc nửa sau hồi 28 kể lại cảnh gặp gỡ cảm đ ộng của ba anh em kết nghĩa vườn đào. 
2.Nhan đề : 
 - Gợi không khí chiến trận . 
	- Là đ iều kiện phán xét lòng trung thành hay phản bội của Quan Công . Nó là biểu tượng của lòng trung nghĩa , thẳng thắn, mạnh mẽ và lòng qu ả cảm phi thường . 
Tiết : 74 
 hồi trống cổ thành 
 ( Trích : Tam quốc diễn nghĩa – La Quán Trung ) 
5 
3. Tìm hiểu văn bản . 
 a. Tình huống gặp gỡ giữa hai anh em Quan Công và Trương Phi. 
- Quan Công vượt qua 5 cửa ải, chém sáu tướng Tào đưa hai chị dâu về với Lưu Bị. 
Trương Phi ở Cổ Thành nghe tin Quan Công bỏ Lưu, hàng Tào , nhận phong hầu . 
 ý nghĩa : Tình huống éo le, bất ngờ , hé lộ cho người đ ọc thấy đư ợc mâu thuẫn , xung đ ột giữa Quan Công và Trương Phi. 
 Tiết : 74 
 hồi trống cổ thành 
 ( Trích : Tam quốc diễn nghĩa – La Quán Trung ) 
6 
b. Diễn biến kịch tớnh của cuộc 
 gặp gỡ giữa Quan Cụng và Trương Phi 
Trương Phi nghe xong 
chẳng nói chẳng rằng mà 
 chỉ mặc áo giáp , vác xà 
mâu đi tắt ra cánh cổng 
Trước khi gặp nhau : 
Quan Công sai Tôn Càn 
 vào báo tin 
>< 
Dự báo một cuộc 
gặp gỡ đ ầy bất ngờ 
Trương Phi 
7 
><  
b . Diễn biến kịch tớnh của cuộc 
 gặp gỡ giữa Quan Cụng và Trương Phi 
- Quan Công mừng rỡ tiến 
 đ ến đ ón 
- Quan Công nhắc lại tình 
nghĩa vườn đào 
 Nhờ mọi người minh oan 
cho mình 
 Mắt trợn tròn xoe , râu hùm 
vểnh ngược , hò hét nh ư sấm , 
chạy lại đâm Quan Công . 
TP kết tội QC bội nghĩa , 
xưng mày , tao , trách mắng 
thậm tệ 
 - TP vẫn nghi ngờ QC phản bội 
Thái độ giận dữ tột độ 
* Khi hai người gặp nhau : 
8 
>< 
b. Diễn biến kịch tớnh của cuộc 
 gặp gỡ giữa Quan Cụng và Trương Phi 
- QC đề nghị chém đ ầu 
 Sái Dương để tỏ lòng 
trung thành 
- Chưa dứt một hồi, đ ầu 
SD đã lăn xuống đ ất 
 -TP ra đ iều kiện : đá nh 
 ba hồi trống phải 
chém rơi đ ầu tướng Tào 
 - TP thẳng cánh đá nh 
trống 
* Khi quõn Tào kộo đến 
9 
>< 
Khi nhận ra đư ợc 
 tấm lòng của QC 
b. Diễn biến kịch tớnh của cuộc 
 gặp gỡ giữa Quan Cụng và Trương Phi 
TP: Hỏi han cặn kẽ , 
rỏ nước mắt khóc , 
Thụp lạy Vân Trường 
TP biết phục thiện 
 trước cái đ úng 
10 
* Tính cách Trương Phi : 
- Nóng nảy , bộc trực nhưng ngay thẳng, trung thực không chấp nhận gi ả dối 
- Trọng nghĩa khí , giàu tình cảm , biết phục thiện .là người “ thẳng nh ư làn tên bắn, sáng nh ư tấm gương soi ”. 
11 
 - Khắc hoạ chân dung nhân vật : diện mạo, ngôn ng ữ và hành đ ộng .... - Cách kể và tả, sinh đ ộng , có kh á nhiều tình tiết bất ngờ thú vị .- Kết cấu chặt chẽ có mở đ ầu , thắt nút , phát triển , cao trào , cởi nút .  Đ ặc đ iểm nổi bật của tiểu thuyết chương hồi . 
* Tiểu kết : 
12 
1. - Tình nghĩa giữa ba anh em : Lưu, Quan , Trương 
 - Kiểu nhân vật hành đ ộng trong tiểu thuyết cổ đ iển Trung Quốc . 
2. Dựa vào đoạn trích , viết 10 dòng phát biểu cảm nghĩ của em về hai câu th ơ tác gi ả viết ở cuối hồi 1. 
An đắc khoái nhân nh ư Dực Đ ức 
Tận chu thế thượng phụ tâm nhân 
(Ư ớc sao có người ngay thẳng nh ư Trương Phi 
Giết sạch những kẻ có lòng phản bội ở trên đ ời ) 
3.Hửụựng daón hoùc baứi mụựi . 
Tính cách nhân vật Quan Công . 
Gi á trị nội dung và nghệ thuật đ