Bài giảng Ngữ văn Lớp 10 - Tiết 77: Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ (Trích: Chinh phụ ngâm)

anh phong kiến 
+ Nhân đạo: lên án chiến tranh phi nghĩa; đồng cảm với những khát khao tình yêu, hạnh phúc 
- Giá trị nghệ thuật: 
+ Thể thơ: trường đoản cú (nguyên tác), song thất lục bát (bản dịch). 
 + Sử dụng bút pháp trữ tình, ước lệ tượng trưng 
 + Bản dịch: ngôn ngữ tinh tế, phong phú, uyển chuyển. 
3. Vị trí đoạn trích 
 Từ câu 193- 216. 
II. Đọc- hiểu văn bản 
1. Đọc - hiểu khái quát 
* Đọc – chú thích 
* Bố cục: 
8 câu đầu: Nỗi cô đơn, lẻ loi 
- 8 câu tiếp: Nỗi sầu muộn triền miên 
- 8 câu sau: Nỗi nhớ thương đau đáu. 
2. Đọc - hiểu chi tiết 
a. Tám câu đầu 
Thời gian: dài đằng đẵng 
- Không gian: thanh vắng, yên tĩnh 
→ Ph ù hợp để diễn tả tâm trạng 
- Hành động: 
+ Dạo hiên, gieo từng bước 
+ Rủ rèm xuống, cuốn rèm lên 
=> Hành động lặp lại, không mục đích 
→ 
Tâm trạng rối bời, cô đơn 
- Ngoại cảnh: 
+ Chim thước: chẳng mách tin – im lặng mong ngóng, đợi chờ người chồng trở về. 
+ Ngọn đèn: lặng lẽ khát khao sự đồng cảm, xót xa ngậm ngùi 
+ Hoa đèn: thời gian về khuya, sự tàn lụi sự chờ đợi mỏi mòn, vô vọng. 
+ Bóng người: đặc tả nỗi cô đơn. 
Nhiều hình ảnh gợi hình, biểu cảm làm tăng nỗi lẻ loi và niềm khát khao sum họp 
- Nỗi lòng và dáng vẻ: 
+ Bi thiết 
+ Buồn rầu, chẳng nói 
→ 
Tâm trạng nặng nề 
- Nghệ thuật: 
+ Miêu tả tâm trạng 
+ Biện pháp: tả cảnh ngụ tình, đối lập, điệp ngữ, câu hỏi tu từ, chuyển đổi giọng kể thành lời tự bộc bạch 
+ Giọng thơ trầm lắng, tha thiết. 
 sự cảm thông với hoàn cảnh lẻ loi, cô đơn của người chinh phụ; trân trọng khát vọng hạnh phúc và lên án chiến tranh. 
 giá trị nhân đạo.