Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài: Nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích

 lại một cuộc gặp gỡ tình cờ mà thú vị nơi Sa pa lặng lẽ. Chưa đầy 30 phút tiếp xúc với anh thanh niên, khiến người hoạ sỹ già thêm suy ngẫm về vẻ đẹp cuộc đời mà mình không bao giờ thể hiện hết được và còn làm cô kỹ sư trẻ lòng bao cảm mến bâng khuâng Với truyện ngắn này, phải chăng nhà văn muốn khẳng định: Cuộc sống của chúng ta được làm nên từ bao phấn đấu, h i sinh lớn lao và thầm lặng? Những con người cần mẫn, nhiệt thành như anh thanh niên ấy, khiến cuộc sống này thật đáng trân trọng, thật đáng tin yêu. 
II. Luyện tập: 
1. Vấn đề nghị luận : Sự lựa chọn nghiệt ngã và vẻ đẹp của nhân vật lão Hạc. 
2. Những ý chính: 
 - Lão Hạc phải lựa chọn giữa sống và chết; 
 - Lão Hạc đã chọn cái chết trong còn hơn sống khổ, sống nhục. 
 - Vẻ đẹp nhân cách, về tấm lòng hi sinh cao quý của lão Hạc. 
I. Tìm hiểu nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích): 
- Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) là trình bày những nhận xét, đánh giá của mình về nhân vật, sự kiện, chủ đề hay nghệ thuật của một tác phẩm cụ thể. 
- Yêu cầu: 
+ Nội dung: Những nhận xét, đánh giá... về tác phẩm truyện phải xuất phát từ ý nghĩa của cốt truyện , từ tính cách, hành động.... của nhân vật và nghệ thuật trong tác phẩm . 
+ Hình thức: Có bố cục mạch lạc, lời văn chuẩn xác, luận điểm, luận cứ rõ ràng. 
NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH) 
c. Bàn về một sự việc, hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen, đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ. 
1. NL về một sự việc, hiện tượng đời sống 
2. NL về một vấn đề tư tưởng đạo lí 
a. Bàn về một vấn đề thuộc lĩnh vực tư tưởng, đạo đức, lối sống  có ý nghĩa quan trọng đối với cuộc sống của con người. 
3. NL về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) 
b. Trình bày những nhận xét, đánh giá của mình về nhân vật, sự kiện, chủ đề hay nghệ thuật của một tác phẩm cụ thể. 
Hãy sắp xếp lại để có những khái niệm đúng. 
 - Một sự việc, hiện tượng đáng khen, đáng chê; một vấn đề tư tưởng đạo lí. 
 - Một tác phẩm văn học: truyện hoặc đoạn trích. 
Nghị luận về tác phẩm truyện 
* Giống nhau: 
Nghị luận xã hội 
- Về đối tượng 
- Về nội dung 
* Khác nhau: 
- Đưa ra ý kiến, nhận xét của mình về đối tượng. 
- Trình bày theo hệ thống các luận điểm, luận cứ. 
Phân biệt sự khác nhau giữa NL xã hội và NL về tác phẩm truyện: 
 - Nêu những nhận xét, đánh giá về tác phẩm truyện. 
 - Phân tích, mặt lợi, mặt hại của sự việc, hiện tượng đời sống; chỉ ra chỗ đúng, chỗ sai của mộ 	 t tư tưởng, đạo lí. 
(cốt truyện, nhân vật, nghệ thuật,) 
(xuất phát từ ý nghĩa của cốt truyện, tính cách, hành động của nhân vật và nghệ thuật trong tác phẩm) 
- Về hình thức 
CHÚC THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH 
MỘT NĂM MỚI THÀNH CÔNG VÀ HẠNH PHÚC 
- Hãy nói những gì các em đã biết về nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc một đoạn trích) qua bài đọc ở nhà? 
- Các em muốn biết thêm điều gì về nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)? 
Điều đã biết 
Điều cần biết 
Điều học được 
1. Phân tích bài văn mẫu: 
 - Vấn đề nghị luận. 
 - Tiêu đề 
 - Các luận điểm. 
 - Cách trình bày luận điểm ntn? 
2. Kết luận: 
 - Thế nào là nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)? 
 - Những yêu cầu đối với bài văn nghị luận về tác phẩm truyện (đoạn trích)? 
Bài: 
NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH)