Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 124: Nghị luận về một đoạn thơ bài thơ - Nguyễn Thị Mai Dung

 77-78) 
a ) Vấn đề nghị luận: 
2. Nhận xét 
b) Hệ thống luận điểm 
Văn bản “Khát vọng hoà nhập, dâng hiến cho đời” 
Hình ảnh mùa xuân rạo rực của thiên nhiên, đất nước trong cảm xúc thiết tha, trìu mến của nhà thơ. 
Luận điểm 2 
Luận điểm 1 
 Hình ảnh mùa xuân trong bài thơ của Thanh Hải mang nhiều tầng ý nghĩa. . 
Hình ảnh mùa xuân và tình cảm thiết tha của Thanh Hải trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” 
Vấn đề nghị luận 
Luận điểm 32 
 Hình ảnh một mùa xuân nho nhỏ thể hiện khát vọng được hoà nhập, được dâng hiến. 
Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ 
Tiết 124 
Hoạt động nhóm 
Nhóm 1 
Nhóm 3 
Nhóm 2 
 Hình ảnh mùa xuân trong bài thơ của Thanh Hải mang nhiều tầng nghĩa . 
Hình ảnh mùa xuân rạo rực của thiên nhiên, đất nước trong cảm xúc thiết tha, trìu mến của nhà thơ. 
Hình ảnh một mùa xuân nho nhỏ thể hiện khát vọng được hoà nhập, được dâng hiến 
+ Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên. + Hình ảnh mùa xuân của đất nước trong lao động và chiến đấu. 
+ Nguyện ước làm một mùa xuân nho nhỏ. 
+ Hình ảnh : dòng sông xanh, hoa tím biếc, lộc 
+ Âm thanh: tiếng chim chiền chiện lảnh lót vang trời 
+ Ngôn từ: tha thiết, trìu mến của nhà thơ trong lời kêu, giọng hỏi... + Tư thế: Tôi đưa tay tôi hứng. 
+ Câu thơ, hình ảnh thơ đặc sắc... 
+ Cảm xúc, giọng điệu trữ tình... + Sự láy lại các hình ảnh của mùa xuân. 
Xác định luận cứ trong các luận điểm 
 Hình ảnh mùa xuân trong bài thơ của Thanh Hải mang nhiều tầng nghĩa . 
Hình ảnh mùa xuân rạo rực của thiên nhiên, đất nước trong cảm xúc thiết tha, trìu mến của nhà thơ. 
Hình ảnh một mùa xuân nho nhỏ thể hiện khát vọng được hoà nhập, được dâng hiến 
+ Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên. + Hình ảnh mùa xuân của đất nước trong lao động và chiến đấu. 
+ Nguyện ước làm một mùa xuân nho nhỏ. 
+ Hình ảnh : dòng sông xanh, hoa tím biếc, lộc 
+ Âm thanh: tiếng chim chiền chiện lảnh lót vang trời 
+ Giọng điệu: tha thiết, trìu mến của nhà thơ trong lời kêu, giọng hỏi... + Tư thế: Tôi đưa tay tôi hứng. 
+ Câu thơ, hình ảnh thơ đặc sắc... 
+ Cảm xúc, giọng điệu trữ tình... + Sự láy lại các hình ảnh của mùa xuân. 
 Em có nhận xét gì về các luận cứ mà tác giả đưa ra ? 
Luận cứ là: 
Các câu thơ, hình ảnh thơ đặc sắc 
Giọng điệu và kết cấu bài thơ 
Nội dung Nghệ thuật 
- Người viết đã trình bày những cảm nghĩ, đánh giá bằng thái độ tin yêu, bằng tình cảm thiết tha trìu mến. 
- Lời văn toát lên những rung động trước sự đặc sắc của các hình ảnh, giọng điệu, sự đồng cảm với nhà thơ Thanh Hải. 
I- Tìm hiểu bài nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ 
1. Bài tập : (SGK/ 77-78) 
a ) Vấn đề nghị luận 
2. Nhận xét 
b) Hệ thống luận điểm 
Văn bản “Khát vọng hoà nhập, dâng hiến cho đời” 
Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ 
Tiết 124 
c) Bố cục 
1- Mở bài : Từ đầu đến “đáng trân trọng” 
( Giới thiệu bài thơ, bước đầu đánh giá, khái quát cảm xúc) 
2- Thân bài : Tiếp theo đến “là sự láy lại các hình ảnh ấy của mùa xuân” 
( Triển khai các luận điểm bằng cách trình bày sự cảm nhận, đánh giá cụ thể những đặc sắc nổi bật về nội dung, nghệ thuật của bài thơ ) 
3- Kết bài : Phần còn lại 
( Khái quát giá trị, ý nghĩa bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” ) 
 d ) Cách diễn đạt 
? Em có nhận xét gì về bố cục của văn bản ? 
? Em hãy nhận xét cách diễn đạt trong từng đoạn của văn bản ? 
+ Bố cục chặt chẽ, có đầy đủ các phần 
 thông thường của một bài nghị luận 
+ Giữa các phần có sự liên kết tự nhiên 
về ý và về diễn đạt. 
 Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ là trình bày, nhận xét, đánh giá của mình về nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ, bài thơ ấy. 
 Bài nghị luận cần phân tích các yếu tố ngôn từ, giọng điệu, hình ảnhđể có những nhận xét, đánh giá cụ thể, xác đáng. 
 Bố cục rõ ràng, mạnh lạc; lời văn gợi cảm, thể hiện rung động chân thành của người viết . 
Thế nào là nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ ? 
Hãy nêu yêu cầu đối với một bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ ? 
I - Tìm hiểu bài nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ 
1. Bài tập : (SGK/ 77-78) 
a ) Vấn đề nghị luận: