Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 26: Truyện Kiều của Nguyễn Du - Trần Thị Hằng

n bất đắc dĩ cho nh à Nguyễn (1802-1820) 
 4/ Sự nghiệp sáng tác : 
Tác phẩm ch ữ Hán : “ Thanh hiên thi tập ”, “Nam trung tạp ngâm ”, “Bắc hành tạp lục ” 
Tác phẩm ch ữ Nôm : “ Truyện Kiều ”, “ V ă n chiêu hồn ” 
Nguyễn Du – Một đại thi hào dân tộc, danh nhân v ă n hoá thế giới, thiên tài v ă n học, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn 
I/ Tác gi ả Nguyễn Du(1765-1820) 
 1/ Gia đ ỡ nh : 
Cha là Nguyễn Nghiễm - Tiến sĩ – Gi ữ chức tể tướng , giỏi v ă n chương . Mẹ là Trần Thị Tần - Một người đ ẹp nổi tiếng ở Kinh Bắc. Các anh học giỏi và làm quan to. Là một gia đì nh đại quí tộc , có truyền thống v ă n chương 
2/ Thời đại: 
 Nguyễn Du sống trong một thời k ỡ mà xã hội có nhiều biến đ ộng , chế độ phong kiến khủng hoảng , các tập đ oàn Lê- Trịnh - Nguyễn chém giết lẫn nhau . Phong trào nông dân nổi dậy khắp nơi 
3/ Cuộc đ ời : 
- Lúc nhỏ: 9 tuổi mất cha, 12 tuổi mất mẹ, phải ở với anh Nguyễn Khản 
Khi trưởng thành phải Lưu lạc ở đ ất Bắc 10 n ă m (1786-1796). Ô ng về ở ẩn tại qu ê nh à (1796-1802) 
Làm quan bất đắc dĩ cho nh à Nguyễn (1802-1820) 
 4/ Sự nghiệp sáng tác : 
Tác phẩm ch ữ Hán : “ Thanh hiên thi tập ”, “ Nam trung tạp ngâm ”, “Bắc hành tạp lục ” 
Tác phẩm ch ữ Nôm : “ Truyện Kiều ”, “ V ă n chiêu hồn ” 
* Nguyễn Du – Một đại thi hào dân tộc, danh nhân v ă n hoá thế giới, thiên tài v ă n học, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn 
 Khu lưu niệm Nguyễn Du  
 II/ Tác phẩm truyện Kiều 
	 Hoàn cảnh sáng tác Truyện Kiều : 
 - Nguyễn Du đã dựa trên cốt truyện “Kim Vân Kiều truyện ” của Thanh Tâm Tài Nhân - Trung Quốc . Tuy nhiên phần sáng tạo của Nguyễn Du là rất lớn . Truyện Kiều có tên là “ Đ oạn trường tân thanh ” , tục gọi “ Truyện Kiều”. 
 - Tác phẩm ra đời khoảng đầu thế kỉ 19, viết bằng chư Nôm, dài 3254 câu lục bát 
 Các bản Truyện Kiều 
Tóm tắt Truyện Kiều 
I/ Phần một : Gặp gỡ và đ ính ư ớc 
Gia thế tài sản 
Gặp gỡ Kim Trọng 
Đ ính ư ớc thề nguyền 
II/ Phần thứ 2: Gia biến và lưu lạc 
Bán m ỡ nh cứu cha 
Rơi vào tay họ Mã 
Mắc mưu Sở Khanh , vào lầu xanh lần 1 
Gặp gỡ làm vợ Thúc Sinh bị Hoạn Th ư đ ầy đoạ 
Vào lầu xanh lần 2, gặp gỡ Từ Hải 
Mắc lừa Hồ Tôn Hiến 
Nương nhờ cửa phật 
III/ Phần 3: Đ oàn tụ  Đ oàn tụ với gia đ ỡ nh , gặp lại người xưa 
Gi á trị Truyện Kiều 
Gi á trị nội dung 
Gi á trị hiện thực : Là bức tranh về một xó hội phong kiến bất công , tàn bạo, là tiếng nói lên án nh ữ ng thế lực phong kiến xấu xa 
Gi á trị nhân đạo: Truyện Kiều là tiếng nói thương cảm trước số phận bi kịch của con người , là tiếng nói khẳng đ ịnh , đề cao tài n ă ng , nhân phẩm và nh ữ ng khát vọng chân chính của con người : Quyền sống , tự do, công lí , t ỡ nh yêu , hạnh phúc 
Gi á trị nghệ thuật : 
Ngôn ng ữ v ă n học dân tộc và thể th ơ lục bát đạt đ ến đ ỉnh cao rực rỡ 
Nghệ thuật tự sự có bước phát triển vượt bậc : Dẫn chuyện , miêu tả thiên nhiên , khắc hoạ tính cách , và miêu tả tâm lí con người 
Ghi nh ớ: 
- Nguy ễn Du là thiờn tài văn học, danh nhõn văn hoỏ, nhà nhõn đạo chủ nghĩa cú đúng gúp to lớn đối với sự phỏt triển của văn học Việt Nam. 
- Truyện Kiều là kiệt tỏc văn học kết tinh giỏ trị hiện thực, giỏ trị nhõn đạo và thành tựu nghệ thuật tiờu biểu của văn học dõn tộc. 
IV/ Luyện tập 
Bài 1: Em hãy nêu nh ữ ng nguyên nhân tạo nên thiên tài v ă n học Nguyễn Du ? 
Bài 2: 
đ áp án: Nguyễn Du là một thiên tài v ă n học. Cuộc đời và sự nghịêp của ông sống mãi cùng thời gian. Nh ữ ng nguyên nhân tạo nên thiên tài ấy là xã hội, gia đỡnh và chính bản thân Nguyễn Du. Nhà thơ sống trong một thời k ỡ xã hội phong kiến suy tàn. Ông được sinh ra trong một gia đ ỡ nh quý tộc có truyền thống v ă n học. Bản thân Nguyễn Du có sẵn n ă ng khiếu, thông minh, phải lưu lạc nhiều n ă m, có điều kiện tiếp xúc với nhân dân, cho nên ông thấu hiểu nỗi khổ của con người. Tất cả nh ữ ng điều kiện ấy tạo nên một thiên tài cho dân tộc. Chúng ta luôn tự hào về Nguyễn Du, về tác phẩm Truyện Kiều – một tài sản lớn của đất nước