Bài giảng Vật lý Lớp 10 - Bài 3: Chuyển động thẳng biến đổi đều

 biến đổi 
A 
B 
D 
C 
Bài 3 
Tốc độ trung bình của một chuyển động cho biết mức độ nhanh chậm của chuyển động. 
Cĩ thể tìm đại lượng đặc trưng cho sự nhanh hay chậm của chuyển động tại một thời điểm trên quỹ đạo khơng? 
CHUYỂN ĐỘNG THẲNG BIẾN ĐỔI ĐỀU 
Bài 3 
CHUYỂN ĐỘNG THẲNG BIẾN ĐỔI ĐỀU 
I. Vận tôc tức thời. Chuyển động thẳng biến đổi đều . 
1. Độ lớn của vận tốc tức thời . 
 Trong khoảng thời gian rất ngắn t, kể từ lúc ở M vật dời được một đoạn đường s rất ngắn thì đại lượng : 
 là độ lớn vận tốc tức thời của vật tại M. 
 Đơn vị vận tốc là m/s 
O 
A 
B 
M 
N 
 Để đặc trưng chính xác cho độ nhanh chậm của chuyển động ; người ta dùng đại lượng vật lí vận tốc tức thời. 
 v M > v N 
4. Vận tơc tức thời 
Vận tốc tức thời v tại thời điểm t đặc trưng cho chiều và độ nhanh chậm của chuyển động tại thời điểm đĩ. 
Mặt khác khi t rất nhỏ thì độ lớn của độ dời bằng quãng đường đi được , ta cĩ 
tức độ lớn của vận tốc tức thời luơn luơn bằng tốc độ tức thời. 
(khi t rất nhỏ). 
(khi t rất nhỏ) 
Vectơ vận tốc tức thời tại thời điểm t, kí hiệu là vectơ v, là thương số của vectơ độ dời MM’ và khoảng thời gian t rất nhỏ (từ t đến t + t) thực hiện độ dời đĩ 
Em hiểu thế nào là vận tốc tức thời ? 
I-VẬN TỐC TỨC THỜI. CHUYỂN ĐỘNG THẲNG BIẾN ĐỔI ĐỀU 
1. Độ lớn của vận tốc tức thời 
Nhận xét : Chia t thành những khoảng t đủ nhỏ ,thì ứng với mỗi khoảng t nhỏ này ta cĩ một v tb .Nếu t rất nhỏ thì v tb ứng với t nhỏ này càng diễn tả chính xác chuyển động thực của vật. Khi t đủ nhỏ thì vận tốc trung bình lúc đĩ chính là vận tốc tại một điểm trên quỹ đạo chuyển động của vật . 
V = 
S 
t 
 v : độ lớn vận tốc tức thời của vật tại một điểm (m/s) 
 s : quãng đường rất ngắn vật đi được tính từ điểm xét.(m) 
 t : khoảng thời gian rất ngắn vật đi hết quãng đường (s) 
Ý nghĩa của vận tốc tức thời là gì 
Vận tốc tức thời cho ta biết tại một điểm vật chuyển động nhanh hay chậm. 
Hãy quan sát và cho biết ý nghĩa của con số trên tốc kế 
Quan sát số chỉ trên tốc kế, hãy tính xem trongkhoảng thời gian 0,01s xe đi được quãng đường bao nhiêu? 
Áp dụng 
 s = v. t = 11,1.0,01 0,11m 
TỐC KẾ TRÊN XE MÁY 
2 . Vectơ vận tốc tức thời v : 
Đặc trưng cho chuyển động về sự nhanh, chậm và về phương, chiều tại một điểm. 
Gốc : tại vật chuyển động . 
Hướng : của vật chuyển động. 
Độ dài : tỉ lệ với độ lớn vận tốc tức thời 
v 
v 1 
v 2 
Dựa vào đâu để biết xe nào 
chuyểnđộng nhanh hơn tại cùng một 
thời điểm?hãy so sánh hướng chuyển động của hai xe. 
 Hãy biểu diễn vectơ 
vận tốc tức thời của hai xe 
Vectơ vận tốc tức thời tại một 
điểm của một chuyển động thẳng được xác định như thế nào? 
Hà Nội 
Thái Nguyên 
v A 
v B 
v A 
Gốc : tại xe A. 
Hướng : từ Th ái Nguyên đến Hà nội . 
Độ lớn : v A = 40km/h. 
Gốc : tại xe B. 
Hướng : từ H à Nội đến Thái Nguyên . 
Độ lớn : v B = 20km/h. 
v B 
Hãy xác định vectơ vận tốc tức thời của mỗi xe tại cùng một thời điểm ta xét? biết mỗi đoạn trên vectơ vận tốc ứng với 10km/h. 
2. Véc tơ vận tốc tức thời . 
 Véc tơ vận tốc tức thời của một vật tại một điểm là một véc tơ có gốc tại vật chuyển động, có hướng của chuyển động và có độ dài tỉ lệ với độ lớn của vận tốc tức thời theo một tỉ xích nào đó. 
3. Chuyển động thẳng biến đổi đều 
 Chuyển động thẳng biến đổi đều là chuyển động thẳng trong đó vận tốc tức thời hoặc tăng dần đều hoặc giảm dần đều theo thời gian. 
 Vận tốc tức thời tăng dần đều theo thời gian gọi là chuyển động nhanh dần đều. 
 Vận tốc tức thời giảm dần đều theo thời gian gọi là chuyển động chậm dần đều. 
Chuyển động thẳng đều 
Chuyển động thẳng biến đổi 
A 
B 
D 
C 
Khi đi đến đỉnh C 
xe tắt máy thì nĩ sẽ chuyển động như 
thế nào trên đoạn đường CD? 
2 s 
2 s 
3. Chuyển động thẳng biến đổi đều: Chuyển động nhanh (chậm) dần đều là chuyển động thẳng cĩ độ lớn của vận tốc tức