Bài giảng Vật lý Lớp 9 - Bài 43: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ - Võ Văn Cường

ật tạo bởi thấu kính hội tụ: 
Thí nghiệm: 
a) Đặt vật ngoài khoảng tiêu cự: 
 Đặt vật ở rất xa thấu kính: 
- Ả nh thật hay ảnh ảo? Cùng chiều hay ngược chiều với vật? 
  Ảnh thật ngược chiều với vật, nằm tại tiêu điểm thấu kính 
F 
 
F 
 
f 
f 
Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ 
I. Đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ: 
Thí nghiệm: 
a) Đặt vật ngoài khoảng tiêu cự: 
 Đặt vật cách thấu kính một khoảng d>2f: 
  Ảnh thật, ngược chiều với vật, nhỏ hơn vật 
d > 2f 
F 
 
F 
 
0 
Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ 
I. Đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ: 
Thí nghiệm: 
a) Đặt vật ngoài khoảng tiêu cự: 
 Dịch chuyển vật lại gần thấu kính cách thấu kính một khoảng f<d<2f: 
  Ảnh thật, ngược chiều với vật, lớn hơn vật 
F 
 
F 
 
f 
d 
Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ 
I. Đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ: 
Thí nghiệm: 
a) Đặt vật ngoài khoảng tiêu cự: 
 Dịch chuyển vật lại gần thấu kính cách thấu kính một khoảng d<f: 
  Ảnh không hứng được trên màn, ảnh này là ảnh ảo 
b) Đặt vật trong khoảng tiêu cự: 
F 
 
f 
d 
F 
 
Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ 
I. Đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ: 
Thí nghiệm: 
Nhận xét: 
Kết quả 
Vật đặt 
Khoảng cách vật đến TK (d) 
Ảnh thật hay ảo 
Cùng chiều hay ngược chiều với vật 
Lớn hơn hay nhỏ hơn vật 
Ngoài khoảng tiêu cự 
1 
2 
3 
Trong khoảng tiêu cự 
4 
Vật ở rất xa TK 
Ảnh thật 
Ngược chiều 
Nhỏ hơn vật 
d>2f 
Ảnh thật 
Ngược chiều 
Lớn hơn vật 
f<d<2f 
Ảnh thật 
Ngược chiều 
d<f 
Ảnh ảo 
Cùng chiều 
Lớn hơn vật 
Nhỏ hơn vật 
Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ 
I. Đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ: 
Thí nghiệm: 
Nhận xét: 
Vật đặt ngoài khoảng tiêu cự cho ảnh thật, ngược chiều với vật. Khi vật đặt rất xa thấu kính thì ảnh thật có vị trí cách thấu kính một khoảng bằng tiêu cự 
Vật đặt trong khoảng tiêu cự cho ảnh ảo, lớn hơn vật và cùng chiều với vật 
Một điểm sáng nằm ngay trên trục chính ở rất xa thấu kính , cho ảnh tại tiêu điểm của thấu kính . Chùm tia phát ra từ điểm sáng này chiếu tới mặt thấu kính được coi là chùm song song với trục chính của thấu kính 
Vật đặt vuông góc với trục chính của thấu kính cho ảnh cũng vuông góc với trục chính 
CHÚ Ý 
Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ 
I. Đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ: 
Dựng ảnh của một điểm sáng S tạo bởi thấu kính hội tụ: 
 Từ S dựng 2 trong 3 tia đặc biệt đến TK, giao điểm 2 tia ló S / là ảnh của S 
II. Cách dựng ảnh: 
S’ 
S’ 
S. 
F 
F’ 
0 
S . 
F 
F’ 
0 
I 
I 
K 
Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ 
I. Đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ: 
Dựng ảnh của một điểm sáng S tạo bởi thấu kính hội tụ: 
 Dựng ảnh B / của B rồi hạ đường vuông góc với trục chính tại A / , A / B / là ảnh tạo bởi vật AB 
II. Cách dựng ảnh: 
Dựng ảnh của một vật sáng AB tạo bởi thấu kính hội tụ: 
a) Trường hợp 1: vật đặt ngoài khoảng tiêu cự (d>f) 
 
 
F 
F / 
O 
A 
B 
B / 
A / 
 Ảnh A / B / là ảnh ảo, cùng chiều và lớn hơn vật 
b) Trường hợp 2: vật đặt trong khoảng tiêu cự (d<f) 
 
 
F 
F / 
O 
A 
B 
B’ 
A’ 
Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ 
I. Đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ: 
II. Cách dựng ảnh: 
III. Vận dụng: 
AB = h = 1cm 
OA = d = 36cm 
OF=OF’= f = 12cm 
A’B’ = h’=? cm 
C6. 
Mà OI = AB 
(1) 
(2) 
A’O = 18cm , A’B’ = h’ = 0,5cm 
A 
F 
F’ 
0 
B 
A’ 
B’ 
I 
AB = h = 1cm 
OA = d = 8cm 
OF=OF’= f = 12cm 
A’B’ = h’=? cm 
Mà OI = AB 
(1) 
(2) 
A’O = 24cm , A’B’ = h’ = 3cm 
B’ 
A’ 
F’ 
F 
O 
A 
B 
I 
C6. 
Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ 
I. Đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ: 
II. Cách dựng ảnh: 
III. Vận dụng: 
C7. Trả lời câu hỏi nêu ra ở phần mở bài? 
Khi dịch chuyển thấu kính từ