Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản: Nói với con

2. Chuẩn bị của học sinh: Nghiên cứu bài học, chuẩn bị sản phẩm theo sự phân công.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG
a) Mục tiêu: 
- Tạo tâm thế hứng thú cho HS. 
- Kích thích HS tìm hiểu thấy được ý nghĩa thiêng liêng cao đẹp của tình cảm gia đình đặc biệt là tình phụ tử. 
b) Nội dung hoạt động: 
HS xem vi deo bài hát .
? Bài hát chúng ta vừa nghe viết về tình cảm của ai dành cho ai? 
Kể tên một số bài hát cùng đề tài. ( )
Gv giới thiệu : Tác phẩm nhạc viết về đề tài tình cha con có rất nhiều bài hay, đong đầy cảm xúc, lay đông trái tim người ngheVà thơ Tuy không có nhiều bài như nhạc nhưng viết về tình cha con lại có những bài xuất sắc ,Ở tiểu học em đã học Nhữngcánh buồm của Hoàng Trung Thông. Và hôm nay, chúng ta sẽ tiếp tục cảm nhận tình cảm đẹp đẽ này qua bài thơ l Nói với con của Y Phương. 
c) Sản phẩm học tập: 
- Câu trả lời/chia sẻ của HS bằng ngôn ngữ.
d) Tổ chứchoạt động:
2. HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
a) Mục tiêu: 
- Giúp HS nắm được những nét cơ bản về tác giả Y Phương và bài thơ Nói với con.
- Hiểu được cội nguồn sinh dưỡng của mỗi con người.
b) Nội dung hoạt động: 
- Tìm hiểu chung về tác giả và văn bản
- Đọc và tìm hiểu khái quát về văn bản
- Đọc và phân tích giá trị nghệ thuật và nội dung của bài thơ.
c) Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS/ Kết quả thảo luận của HS.
 d) Tổ chức thực hiện: 
HOẠT ĐỘNG
CÁCH THỨC TỔ CHỨC
I. Tìm hiểu chung 
1. Tác giả: 
- Y Phương sinh năm 1948, quê ở Trùng Khánh - Cao Bằng, người dân tộc Tày. Năm 1993 ông là Chủ tịch hội văn nghệ Cao Bằng.
- Thơ ông thể hiện tâm hồn chân thật, mạnh mẽ và trong sáng, cách tư duy giàu hình ảnh của con người miền núi.
2. Tác phẩm
Bài thơ được sáng tác năm 1980
1. GV chuyển giao nhiệm vụ: 
- Em hãy giới thiệu những hiểu biết của em về nhà thơ Y Phương .
- Hãy giới thiệu về văn bản?
+ Haon2 cảnh
+ Xuất xứ
 + 1 HS trình bày.
 + HS khác nhận xét, bổ sung.
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Đọc – chú thích
2. Thể loại: Thơ tự do.
3. PTBĐ: biểu cảm.
4. Bố cục: 2 phần
GV định hướng cho HS Đọc – Hiểu văn bản
Cần đọc văn bản với giọng điệu như thế nào?
- Đọc giọng tâm tình, sâu lắng, tha thiết, thoáng suy tư.
+ Gv đọc mẫu một đoạn
+ HS nghe và đọc văn 
- Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Nhận xét về số câu?
- Nêu phương thức biểu đạt chính của văn bản?
- Bài thơ này có thể chia làm mấy phần? Nêu nội dung từng phần?
+ Thơ tự do, câu vần nhịp theo dòng cảm xúc
+ Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm
+ Có thể chia 2 phần hoặc 3 phần.
Phần 1: Từ đầu đến ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời: Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng.
Phần 2: Còn lại: Nói với con về vẻ đẹp của người đồng mình và lời khuyên dặn con (mong ước của cha).
=> Mạch cảm xúc của bài thơ đi từ tình cảm gia đình mà mở rộng ra tình cảm quê hương, từ những kỉ niệm gần gũi mà nâng lên thành lẽ sống.
III. Tìm hiểu văn bản
1/ Nói với con về cội nguồn sinh dưỡng :
a/ Cội nguồn gia đình
- NT: hoán dụ, điệp ngữ, điệp cấu trúc câu, nhịp thơ 2/3 và ẩn dụ chuyển đổi cảm giác.
- Khung cảnh gia đình đầm ấm, hạnh phúc.
→ Con được sống trong t/y thương của cha mẹ, cái nôi ấm áp của gia đình.
b/ Cội nguồn quê hương
- Người đồng mình: 
Đan lờ cài nan hoa
 Vách nhà ken câu hát”
-Người đồng mình cần trong lao động, yêu lao động
- Sử dung các động từ đan, cài, ken gợi tả sự đoàn kết, gắn bó trong cuộc sống của người đồng mình
-> Người đồng mình yêu lao động, đoàn kết, vui tươi.
- “Rừng cho hoa ... tấm lòng”: Phép nhân hóa , điệp ngữ : rừng cho, con đường cho -> thiên nhiên đã che chở, nuôi dưỡng con người cả về tâm hồn, lẽ sống.
=> Con được lớn lên trong vòng tay yêu thương của gia đình, sự chở che , đùm bọc của quê hương.
 GV chuyển giao nhiệm vụ:
GV chiếu 12 câu thơ đầu, HS đọc
Em nhắc lại nội dung của đoạn thơ?
- Bốn câu đầu với các hình ảnh cha, mẹ giúp em hiểu cội nguồn sinh dưỡng đầu tiên của con là gì?
- Những hình ảnh: chân phải, chân trái, một bước, hai bước cho em hình dung điều gì?
? Hãy phát hiện nghệ t