Bài giảng Ngữ văn Lớp 10 - Nội dung và hình thức của văn bản văn học

p 
 Baøi taäp 1: So saùnh ñeà taøi cuûa “ TĐ” vaø “BÑC” 
 - Gioáng : Ñeàu vieát veà cuoäc soáng bò boùc loät, aùp böùc raát cô cöïc cuûa noâng daân ôû noâng thoân tröôùc CMT8 vaø söï phaûn khaùng cuûa hoï. 
GV: TRAÀN THÒ KIM LY 
- Khaùc: 
+ Taét ñeøn : Mieâu taû cuoäc soáng noâng thoân trong nhöõng ngaøy söu thueá, noâng daân bò aùp böùc boùc loät ñuû ñöôøng, phaûi vuøng leân phaûn khaùng. 
+ Böôùc ñöôøng cuøng: Mieâu taû cuoäc soáng laàm than cuûa noâng daân bò aùp böùc boùc loät, bò ñòa chuû duøng thuû ñoaïn cho vay naëng laõi ñeå cöôùp luùa, cöôùp ñaát, bò ñaåy vaøo böôùc ñöôøng cuøng khoâng loái thoaùt  choáng laïi 
1. Bài 2 (SGK) phân tích tư tưởng bài thơ “Mẹ và quả” (Nguyễn Khoa Điềm) 
Bài tập 2 (SGK) 
Tư tưởng bài thơ: 
Ca ngợi công lao và phẩm chất của người mẹ (người trồng cây, chăm quả & sinh con, nuôi con – người mẹ tổ quốc) 
Băn khoăn, lo lắng, sợ rằng mình không xứng với sự mong mỏi của mẹ 
Ý thức đền đáp công ơn của mẹ, tổ quốc. 
III- Luyện tập: 
 Em hãy xác định đề tài, chủ đề. Tư tưởng, cảm hứng nghệ thuật của truyện “An Dương Vương và mị Châu- Trọng thuỷ” . 
Hướng dẫn: 
 - Đ ề tài : Lịch sử xây dựng và bảo vệ đất nước 
 - Chủ đề : lí giải nguyên nhân mất nước Âu Lạc: do mất cảnh giác, chủ quan. 
 - Tư tưởng : nêu lên bài học lịch sử về tinh thần cảnh giác với kẻ thù và cách xử lí đúng đắn mối quan hệ giữa riêng với chung, giữa nhà với nước, giữa cá nhân với cộng đồng. 
 - Cảm hứng nghệ thuật : lòng trân trọng, biết ơn vua An Dương vương có công dựng nước. 
NỘI DUNG VÀ HÌNH THỨC CỦA VĂN BẢN VĂN HỌC 
I. Các khái niệm của nội dung và hình thức trong VBVH 
II. Ý nghĩa quan trọng của ND & HT VBVH 
III. Luyện tập 
Hiểu và bước đầu biết vận dụng các khái niệm thuộc nội dung và hình thức để tìm hiểu văn bản văn học 
Cảm ơn các em! 
VĂN HỌC 
-Là lĩnh vực được tác gỉa phản ánh trong tác phẩm 
Vd: -Đề tài rộng lớn, 
đất nước, xã hội, thời đại 
+Sử thi ‘’Romaxana’’ tiểu 
thuyết ‘’Tam quốc diễn nghĩa’’ 
-Tác giả lựa chọn đề tài theo sự hiểu biết , cảm hứng nghệ thuật. 
- Phương pháp đa dạng 
VD: Đề tài nhỏ một số phận con người , một khoảnh khắc. 
+ Lão Hạc ( Nam Cao ) , Sang Thu ( HT) 
2) Chủ đề 
Là vẫn đề cơ bản, chủ yếu nêu ra trong văn bản 
 ( Đề tài là khác chủ đề. Đề tài là viết về vấn đề gì.Còn chủ đề là qua đề tài tác giả nêu lên vấn đề gì ? ) 
 VD1: Tắt đèn 
2) Chủ đề 
2) Chủ đề 
Đề tài 
Chủ đề 
Tư tưởng 
Cảm hứng nghệ thuật 
ABCD 
ABCD 
Chủ đề 
Chủ đề 
ABC 
ABC 
ABC 
ABC 
ABC 
Truyện ‘Lão Hạc” của Nam Cao và bài thơ “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương viết về đề tài gì?