Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Tiết 8: Thao tác lập luận phân tích

Kiều - người 
con g ỏi hiếu 
th ảo hết lũng tin 
v à đội ơn hắn. 
Sở Khanh 
l ừa gạt Kiều, 
làm nàng khổ 
nhục hơn . 
Đó thế, 
hắn cũn vỏc 
mặt mo trở 
lại nhiều lần 
mắng và định 
đỏnh Kiều. 
S ơ đồ túm tắt: 
 Em hãy chỉ ra 
 sự kết hợp chặt chẽ giữa phân tích và tổng hợp trong đoạn trích? 
M ục đớch và yờu cầu của thao tỏc lập luận phõn tớch là gỡ? 
Mục đích , yêu cầu: 
 làm rõ đặc điểm nội dung, 
 hình thức và mối quan hệ 
bên trong bên ngoài của 
đối tượng. 
( Làm sáng tỏ luận điểm). 
 3. Nhận xét: 
II. Cách phân tích. 
 1. Ng ữ liệu: 
 * Đoạn trích 1 (Trang 26 – SGK). 
 2. Tìm hiểu ngữ liệu: 
Các em theo dõi sơ đồ sau: 
Thế lực của đồng tiền 
Tác dụng tốt 
Mặt tác hại 
Một loạt 
hành động gian 
 ác bất chính là do đồng 
 tiền chi phối 
Đồng tiền 
 cơ hồ đã thành một 
thế lực vạn năng. 
Quan lại 
 vì tiền 
bất chấp 
công lí 
Sai nha 
vì tiền 
tra tấn 
người 
Một số 
kẻ vì 
tiền mà 
buôn bán 
người 
Sở Khanh 
 vì tiền mà 
táng tận 
 lương tâm . 
Khuyển, 
 Ưng vì tiền 
 làm điều 
 đại ác . 
Tài hoa, 
 nhan sắc, 
nhân phẩm 
không còn 
 nghĩa gì 
Kiều cũng 
chỉ là 
món hàng 
Kiều cũng 
một phần 
xiêu lòng 
vì ngọc 
 vàng 
Giọng hằn học và khinh bỉ của Nguyễn Du. 
Thảo luận: 
Trong đoạn 
trích, Hoài Thanh đã chia tách đối tượng theo tiêu chí, quan hệ nào ? 
Kiều được 
chuộc. 
Kiều cứu 
cha và đền ơn 
Em chỉ ra mối quan hệ giữa phân tích và tổng hợp được thể hiện trong đoạn trích? 
*Phân tích theo quan hệ nội 
 bộ đối tượng. 
* Quan hệ nguyên nhân – kết quả 
Trong đoạn trích, phân tích kết hợp rất rất chặt chẽ với tổng hợp. 
 3. Nhận xét: 
Khi phân tích, 
cần chia tách đối tượng 
 như thế nào ? 
Khi phân tích 
cần chia tách đối tượng 
 thành các yếu tố theo 
tiêu chí, quan hệ 
nhất định . 
Phân tích cần đi sâu 
 vào từng yếu tố, khía cạnh, 
song cần lưu ý đến quan hệ 
 giữa chúng với nhau trong 
 một chỉnh thể toàn vẹn, 
thống nhất .. 
III. Ghi nhớ: 
 Sách giáo khoa. Trang 27 . 
B. Luyện tập: 
 Bài tập 1: Sgk T 28. 
 * Đoạn a. 
 * Đoạn b 
 * Đoạn trích 2. Sgk T27.. 
 Bài tập 3: Bài tập trắc nghiệm. 
 ( Phiếu bài tập ). 
 Bài tập 2: sgk T 28. 
Theo em, để giải quyết đề trên, phần thân bài cần xác lập những ý nào? 
 a. Nghệ thuật sử dụng sử dụng từ ngữ giàu hình ảnh và cảm xúc. 
 b. Nghệ thuật sử dụng từ trái nghía. 
 c. Nghệ thuật sử dụng phép lặp từ ngữ, phép tăng tiến, đảo trật tự cú pháp ở câu 5, 6. 
 d. Tất cả các ý trên. 
Em hãy trình bày 
các bước thực hiện 
thao tác lập luận 
 phân tích ? 
Các bước thực hiện thao tác 
lập luận phân tích: 
Xác định luận điểm. 
- Chia nhỏ vấn đề để xem xét. 
- Tổng hợp , khái quát. 
Làm văn: 
 Thao tác lập luận phân tích. 
 A. Lý thuyết: 
 I. Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận phân tích. 
 II. Cách phân tích. 
 III. Ghi nhớ. 
 B. Luyện tập: 
 Xin chân thành cám ơn các thầy cô và các em !