Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 101: Bàn luận về phép học (Luận học pháp) - Bùi Xuân Lê

n tâm 
(Lòng dân) 
Học pháp 
(phép học) 
 tấu 
Tấu là một loại văn thư của bề tôi , thần dân dâng gửi lên vua chúa để trình bày sự việc, ý kiến, đề nghị. Tấu có thể viết bằng văn xuôi hay văn vần, văn biền ngẫu. Bài Tấu của Nguyễn Thiếp gửi vua Quang Trung bàn khi ông vào Phú Xuân hội kiến với nhà vua. Bài tấu N guyễn Thiếp dâng g ử i vua bàn về ba điều mà theo ông bậc đế vương nên biết . 
phần thứ ba bài tấu gửi vua Quang trung 
- Vị trí: 
2. Tác phẩm: 
- Phương thức biểu đạt: 
- Trích phần 3 của bài tấu gửi vua Quang Trung vào tháng 8/1791. 
- Thể loại: tấu 
Nghị luận 
3. Đọc và chú thích: 
a. Đọc 
b. Chú thích: (sgk) 
 4. Bố cục: 
Bàn luận 
về phép 
học 
 “ Ngọc không màihọc điều ấy.” 
 Mục đích chân chính của việc học. 
“ Nước Việt ta điều tệ hại ấy.” 
 Phê phán quan niệm học không đúng. 
“ Cúi xin từ nay ... chớ bỏ qua.” 
 Quan điểm và phương pháp học 
 tập đúng đắn . 
( Phần còn lại ) 
 Tác dụng của việc học chân chính. 
4 phần: 
II. Đọc – Hiểu chi tiết 
1. Mục đích chân chính của việc học: 
“ Ngọc không mài; không thành đồ vật; người không học, không biết rõ đạo”. Đạo là lẽ đối xử hằng ngày giữa mọi người. Kẻ đi học là học điều ấy. 
 Học để làm người. 
 Điểm tích cực 
 Điểm cần bổ sung 
 Coi trọng mục đích của việc học là đạo 
 Mục đích của học không chỉ là rèn luyện đạo đức mà còn rèn luyện năng lực trí tuệ để con người có sức mạnh xây dựng, cải tạo xã hội trên mọi lĩnh vực. 
2. Phê phán quan niệm học không đúng: 
 Nước Việt ta, từ khi lập quốc đến giờ, nền chính học đã bị thất truyền. Người ta đua nhau lối học hình thức hòng cầu danh lợi, không còn biết đến tam cương, ngũ thường. Chúa tầm thường, thần nịnh hót. Nước mất, nhà tan đều do những điều tệ hại ấy. 
- Học hình thức. 
- Học cầu danh lợi. 
 + Chúa tầm thường, thần nịnh hót 
 + N ước mất nhà tan. 
 Hậu quả: 
3. Quan điểm và phương pháp học đúng đắn: 
 Cúi xin từ nay ban chiếu thư cho thầy trò trường học của phủ, huyện, các trường tư, con cháu các nhà văn võ, thuộc lại ở các trấn cựu triều, đều tùy đâu tiện đấy mà đi học. 
+ Mở rộng trường lớp. 
+ Mở rộng thành phần học. 
 Tạo điều kiện thuận lợi cho người đi học. 
- Quan điểm: 
Câu hỏi : 
 Bài tấu có đoạn bàn về “phép học”, đó là những “phép học” nào? Em thấy phương pháp nào quan trọng nhất? Vì sao? 
3. Quan điểm và phương pháp học đúng đắn: 
 Phép dạy, nhất định theo Chu Tử. Lúc đầu học tiểu học để bồi lấy gốc. Tuần tự tiến lên học đến tứ thư, ngũ kinh, chư sử. Học rộng rồi tóm lược cho gọn, theo điều học mà làm. Họa may kẻ nhân tài mới lập được công, nhà nước nhờ thế mà vững yên. Đó mới thực là cái đạo ngày nay có quan hệ tới lòng người. Xin chớ bỏ qua. 
- Phương pháp học đúng: 
+ Học từ thấp đến cao 
+ Học rộng rồi tóm lược điều cơ bản 
+ Học đi đôi với hành 
Đào tạo được nhân tài, giữ vững nước nhà. 
“Học với hành phải đi đôi! 
 Học mà không hành thì vô ích. 
Hành mà không học thì hành không trôi chảy” 
- Hồ Chí Minh - 
4. Tác dụng của việc học chân chính: 
- Đất nước nhiều nhân tài. 
- Chế độ vững mạnh. 
- Quốc gia hưng thịnh. 
 Đạo học thành thì người tốt nhiều; người tốt nhiều thì triều đình ngay ngắn mà thiên hạ thịnh trị. 
Mục đích chân chính của việc học: 
Học để làm người 
Phê phán quan niệm học không đúng: 
Học hình thức 
Học cầu danh lợi 
Quan điểm, phương pháp học đúng đắn: 
 Học từ thấp đến cao 
 Học phải biết tóm gọn 
 Học đi đôi với hành 
Tác dụng của việc học chân chính: 
- Đất nước nhiều nhân tài 
- Chế độ vững mạnh 
- Quốc gia hưng thịnh 
Sơ đồ lập luận của văn bản 
Mục đích chân chính của việc học 
Học để làm người 
Phê phán quan niệm học không đúng 
Học hình thức 
Học cầu danh lợi 
Quan điểm, phương pháp học đúng đắn 
 Học từ thấp đến cao 
 Học phải biết tóm gọn 
 Học đi đôi với hành 
Tác dụng của việc học chân chính 
- Đất nước nhiều nhân tài 
- Chế độ vững mạnh 
- Quốc gia hưng thịnh 
Sơ đồ lập luận của văn bản 
* Nghệ thuật nổi bật: 
- Có luận điểm rõ ràng, lí lẽ chặt chẽ, lời văn ngắn gọn.