Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 37: Nói quá - Trường THCS Chu Văn An

 NÓI QUÁ : 
1. Khái niệm : 
a) Ví dụ : 
Tiết 37 : 
NÓI QUÁ 
Th¶o luËn nhãm (2 phót) 
?H·y so s¸nh hai c¸ch nói sau : 
NÓI QUÁ 
NÓI ĐÚNG SỰ THẬT 
- Đ ªm th¸ng năm ch­a n»m ®· s¸ng 
Ngµy th¸ng m­êi ch­a c­êi ®· tèi. 
 (Tục ngữ) 
- Må h«i th¸nh thãt nh­ m­a ruéng cµy. 
 (Ca dao) 
- Đ ªm th¸ng n ă m rÊt ng¾n. 
- Ngµy th¸ng m­êi rÊt ng¾n . 
- Må h«i r¬i nhiÒu, liªn tôc. 
B ì nh th­êng 
kh«ng g©y Ên t­îng. 
Hay hơn vì nó nhÊn m¹nh được 
điều muốn nói , g©y Ên t­îng 
cho người đọc, người nghe. 
2. Tác dụng : 
NÓI QUÁ 
Tiết 37 
1. Khái niệm: 
I. NÓI QUÁ VÀ TÁC DỤNG CỦA NÓI QUÁ : 
* Ghi nhớ: SGK (Tr. 102) 
Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả. 
- Nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm. 
Bài tập nhanh : 
Tìm và chỉ ra tác dụng của biện pháp nói quá trong các câu sau? 
NÓI QUÁ 
Tiết 37: 
(1) “ Gánh cực mà đổ lên non 
 Còng lưng mà chạy cực còn theo sau.” 
=> Nói quá lên nỗi khổ cực của người nông dân lao động. 
(2) - Cậu nhớ lời mình dặn chưa? 
 - Nhớ, nhớ. Chết xuống đất vẫn không quên! 
=> Phóng đại mức độ lời hứa lên, thể hiện đó là lời hứa chắc chắn. 
(Ca dao) 
 * Lưu ý: 
1. Phạm vi sử dụng : Nói quá được sử dụng nhiều trong ca dao, tục ngữ, trong thơ văn .. và trong giao tiếp hàng ngày. 
2. Cách nhận diện: Đối chiếu nội dung lời nói với thực tế. Phải nắm được cái ý nghĩa hàm ẩn của lời nói (tức là hiểu theo nghĩa bóng chứ không hiểu theo nghĩa đen). 
 3. Tên gọi khác: 
 Nói quá còn được gọi là ngoa dụ, khoa trương, thậm xưng, phóng đại, cường điệu. 
NÓI QUÁ 
Tiết 37: 
II. LUYỆN TẬP : 
NÓI QUÁ 
Tiết 37: 
 Bài 1: Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng. 
a. “Bàn tay ta làm nên tất cả . 
 Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.” ( Hoàng Trung Thông ) 
=> Niềm tin vào lao động và thành quả lao động của con người. 
b. Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sướt da thôi. Từ sáng đến giờ em có thể đi lên đến tận trời được. 
	( Nguyễn Minh Châu ) 
=> Trấn an người nghe rằng vết thương nhỏ, rất nhẹ, không sao cả, chỉ là vết thương ngoài da thôi. 
c. () Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước. 	 ( Nam Cao) 
=> Kẻ có quyền uy, hống hách, nhấn mạnh tính cách nhân vật. 
1 
KHỎE NHƯ VOI 
NÓI QUÁ 
Tiết 37: 
XEM HÌNH ĐOÁN CHỮ 
Học vui,vui học! 
Bài 2: 
2 
ĐEN NHƯ CỘT NHÀ CHÁY 
NÓI QUÁ 
Tiết 37 
XEM HÌNH ĐOÁN CHỮ 
Học vui,vui học! 
NHANH NHƯ CHỚP 
3 
NÓI QUÁ 
Tiết 37 
XEM HÌNH ĐOÁN CHỮ 
Học vui,vui học! 
GẦY NHƯ QUE CỦI 
4 
NÓI QUÁ 
Tiết 37: 
XEM HÌNH ĐOÁN CHỮ 
Học vui,vui học! 
ĂN NHƯ MÈO 
5 
NÓI QUÁ 
Tiết 37 
XEM HÌNH ĐOÁN CHỮ 
Học vui,vui học! 
Ném tiền 
qua 
cửa sổ 
Tiêu pha lãng phí,hoang tàn, ngông cuồng 
XEM HÌNH ĐOÁN CHỮ 
Học vui,vui học! 
NÓI QUÁ 
Tiết 37: 
6 
CỦNG CỐ! 
NGÔI SAO MAY MẮN 
NGÔI SAO MAY MẮN 
Thế nào là biện pháp tu từ nói quá ? Tác dụng? 
Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm. 
NGÔI SAO MAY MẮN 
Nói quá còn có tên gọi khác là gì? 
Nói quá còn có tên gọi khác là khoa trương, thậm xưng, phóng đại, cường điệu. 
NGÔI SAO MAY MẮN 
Nằm lưng chẳng tới giường 
Xác định phép nói quá trong ví dụ dưới đây : 
 Đêm nằm lưng chẳng tới giường 
 Mong trời mau sáng ra đường gặp em 
 (Ca dao) 
* GIỐNG NHAU : 
- Cùng nói quá sự thật, phóng đại quy mô, tính chất, mức độ của sự vật, sự việc được nói đến . 
* KHÁC NHAU: 
- Nói quá: 
 + Là biện pháp tu từ có tính nghệ thuật nhằm gây ấn tượng mạnh, tăng sức biểu cảm trong diễn đạt. 
 - Nói khoác : 
	+ Nhằm làm cho người nghe tin vào điều không có thực tạo ra sự khôi hài hoặc chê bai làm người đọc người nghe bật cười chế nhạo.	 
th¶o luËn nhãm 
 Phân biệt biện pháp tu từ nói quá với nói khoác: 
S¬ ®å hÖ thèng hãa kiÕn thøc 
Phãng ®¹i 
Nãi qu¸ 
T¸c dông 
Møc ®é 
Quy m« 
TÝnh chÊt 
NhÊn m¹nh 
G©y Ên t­îng 
T ă ng søc b