Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 5: Tính thống nhất về chủ đề của văn bản

 
b. Nêu chủ đề của văn bản trên 
- Chủ đề văn bản: 
Vẻ đẹp của rừng cọ sông Thao và tình cảm yêu mến, gắn bó của người dân nơi đây với cây cọ, rừng cọ quê mình. 
(Hoặc: Vẻ đẹp, ý nghĩa của rừng cọ quê hương trong tình cảm, cuộc sống của người sông Thao) 
c. Chủ đề ấy được thể hiện trong toàn văn bản, từ việc miêu tả rừng cọ đến cuộc sống của người dân. Hãy chứng minh điều đó. 
c. Chứng minh sự thể hiện chủ đề: 
- Nhan đề : “Rừng cọ quê tôi” 
- Từ ngữ, câu văn : 
+ Từ ngữ, câu văn miêu tả rừng cọ: thân cọ vút thẳng trời, búp cọ vuốt dài, lá cọ tròn xòe ra nhiều phiến nhọn dài. 
+ Từ ngữ, hình ảnh nói lên sự gắn bó của rừng với cuộc sống của con người : nhà khuất trong rừng cọ, ngôi tường khuất trong rừng cọ, đi trong rừng cọ; cọ làm chổi quét nhà, hạt giống đựng móm lá cọ, làm nón lá cọ; trái cọ để ăn. 
  d. 
- Các từ ngữ thể hiện chủ đề:   rừng cọ, lá cọ, thân cọ, búp cọ, mành cọ, làn cọ, trái cọ, chiếc chổi cọ, móm lá cọ, nón lá cọ 
- Các câu thể hiện chủ đề: 
+ Chẳng có nơi nào đẹp như sông Thao quê tôi, rừng cọ trập trùng. 
+ Cuộc sống quê tôi gắn bó với cây cọ. 
+ Người sông Thao đi đâu rồi cũng nhớ về rừng cọ quê mình. 
  Bài 2 trang 14 
- Lạc đề: ý (b) và (d) 
- Vì yêu cầu chứng minh là tác dụng của văn chương trong việc bồi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước: 
+ Ý (b): thiên về đặc trưng của ngôn ngữ văn chương. 
+ Ý (d): xa đề, biểu hiện một ý khác 
  Bài 3 (trang 14) 
* Nhận xét: 
- Dàn ý chưa phản ánh thật chính xác dòng cảm xúc thiết tha, trong trẻo của nhân vật “tôi”. 
- Có những ý lạc chủ đề: c, g, h 
- Có nhiều ý hợp với chủ đề nhưng do cách diễn đạt chưa tốt nên thiếu sự tập trung vào chủ đề: b, e. 
- Bổ sung tâm trạng khi vào trong lớp học 
  Bài 3 (trang 14) 
* Nhận xét: 
* Sắp xếp, bổ sung lại các ý như sau: 
a. Cứ mùa thu về mỗi lần thấy các em nhỏ núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường, lòng lại náo nức, rộn rã, xốn xang. 
b . Cảm thấy con đường thường "đi lại lắm lần" tự nhiên cũng thấy lạ, nhiều cảnh vật thay đổi. 
c . Muốn thử cố gắng tự mang sách vở như một học sinh thực sự. 
d. Cảm thấy ngôi trường vốn qua lại nhiều lần cũng có nhiều biến đổi: cao hơn,xinh xắn, oai nghiêm 
e . Cảm thấy gần gũi, thân thương đối với lớp học, với những người bạn mới. 
Bài tập 4: 
 a. Nhớ lại và viết thành đoạn văn kể về một kỉ niệm đáng nhớ trong ngày khai trường đầu tiên của mình. (cảm xúc về ngày khai trường đầu tiên). 
b. Phân tích tính thống nhất trong đoạn văn em vừa viết. 
Bài tập 4: Nhớ lại và viết thành đoạn văn về một kỉ niệm đáng nhớ trong ngày khai trường đầu tiên của mình. 
 Đối với tôi đẹp và cảm xúc nhất đó là ngày khai trường đầu tiên trong cuộc đời, ngày bước vào lớp 1. Sáng sớm, một buổi sáng se lạnh của mùa thu, mẹ gọi tôi dậy để chuẩn bị vệ sinh cá nhân và ăn sáng để đến trường. Hôm nay sao lạ lắm, tôi rất phấn khởi và cảm thấy nôn nao trong người chắc hẳn bởi vì sắp được đến lớp. Sau khi ăn sáng, mẹ mặc cho tôi một bộ quần áo trắng và chiếc cặp mới mới mẹ đã mua từ hôm trước. Mẹ chở tôi trên con đường làng uốn lượn, cảnh vật xung quanh sao hôm nay rất lạ. Có lẽ tôi đã đi học. Đứng trường cổng trường khang trang, tôi bỗng lo sợ và có đôi chút lo lắng, mẹ xoa đầu và dặn dò vào lớp với các bạn, ngoan ngoãn nghe lời thầy cô giáo. Ngày đầu tiên đi học như vậy đó nhưng sẽ mãi là kỉ niệm đẹp nhất trong quãng đời học sinh và theo tôi suốt cuộc đời.   
Cảm nghĩ của em về ngày đầu tiên đi học. 
	 Em còn nhớ đó là một buổi sang mùa thu thật đẹp. Bầu trời trong xanh, gió nhè nhẹ thổi cuốn theo vài chiếc lá vàng rơi. Ngồi sau lưng mẹ, em thấy lòng mình lâng lâng một cảm xúc thật khó tả. Vừa háo hức, vừa e sợ, em tự trấn an mình bằng cách khe khẽ hát một khúc nhạc vui và nheo mắt cười vu vơ. Chẳng mấy chốc, hai mẹ con đã tới trường. Ngôi trường thật lớn và rất đông người. Tự nhiên chân em không muốn bước, em thấy ai cũng xa lạ. Chỉ đến khi cô giáo đến bên em dịu dàng vỗ về và đưa em vào lớp thì em mới bớt lo sợ và hồi hộp. Khi ngồi yên vào chỗ của mình, em đưa mắt nhìn xung quanh và chợt nhận ra các bạn cũng giống như em thôi, đều là hs lớp 1.Nghĩ thế ,em thấy tự tin và bắt đầu lấy vở ra học bài học đầu tiên trong cuộc đời mình.