Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 52: Phương pháp thuyết minh

văn hóa nghệ thuật lớn của Việt Nam, Huế là một thành phố đẹp. Huế đẹp của thiên nhiên Việt Nam. Huế đẹp của thơ. Huế đẹp của những con người sáng tạo anh dũng. 
 Huế là sự kệt hợp hài hòa của núi, sông và biển. Chúng ta có thể lên núi Bạch Mã để đón gió biển. Từ đèo Hải Vân mây phủ, chúng ta nghe tiếng sóng biển rì rào. Từ đây buổi sáng chúng ta có thể lên Trường Sơn, buổi chiều tắm biển Thuận An và ban đêm ngủ thuyền trên sông Hương. 
 Huế đẹp với cảnh sắc sông núi. Sông Hương đẹp như một dải lụa xanh bay lượn trong tay nghệ sĩ múa. Núi Ngự Bình như cái yên ngựa nổi bật trên nền trời trong xanh của Huế. Chiều đến, những chiếc thuyền nhỏ nhẹ nhàng lướt trên dòng nước hiền dịu của sông Hương. Những mái chèo thong thả buông, những giọng hò Huế ngọt ngào bay lượn trên mặt sông, trên những ngọn cây thanh trà, phượng vĩ. 
 Huế có những công trình kiến trúc nổi tiếng được Liên hợp quốc xếp vào hạng di sản văn hóa thế giới. Huế nổi tiếng với các lăng tẩm của các vua Nguyễn, với chùa Thiên Mụ, chùa Trúc Lâm, với đài Vọng Cảnh, điện Hòn Chén, chợ Đông Ba, 
 Huế được yêu vì những sản phẩm đặc biệt của mình. Huế là thành phố của những mảnh vườn xinh đẹp. Những vườn hoa, cây cảnh, những vườn chè, vườn cây ăn quả của Huế xanh mướt như những viên ngọc. Những chiếc nón Huế càng làm cho các cô gái Huế đẹp hơn, duyên dáng hơn. 
 Huế còn nổi tiếng với những món ăn mà chỉ riêng Huế mới có. 
 Huế còn là thành phố đấu tranh kiên cường. Tháng Tám năm 1945 Huế đã đứng lên cùng cả nước, chế độ phong kiến ngàn năm sụp đổ dưới chân thành Huế. 
 Huế đẹp và thơ đã đi vào lịch sử của những thành phố anh hùng. 
 (Dẫn theo “Tiếng Việt thực hành”) 
Nhiệm vụ thảo luận 
Nhóm 1: Ví dụ a phần 2 trang 126. 
Nhóm 2: Ví dụ b(đoạn văn 1) trang 127. 
Nhóm 3: Ví dụ c trang 127. 
Nhóm 4: Ví dụ d trang 127. 
Nhóm 5: Ví dụ e trang 128. 
Nhóm 6: Ví dụ c trang 115 - 116. 
Câu hỏi thảo luận chung: 
Câu 1: Xác định đối tượng thuyết minh trong đoạn văn? 
Câu 2: Cách cung cấp kiến thức về đối tượng thuyết minh trong đoạn văn? 
Câu 3: Tác dụng của cách viết đó? 
 - Cây dừa cống hiến tất cả của cải của mình cho con người: thân cây làm máng, lá làm tranh, cọng lá chẻ nhỏ làm vách, gốc dừa già làm chõ đồ xôi, nước dừa để uống, để kho cá, kho thịt, nấu canh, làm nước mắm  
 (Cây dừa Bình Định) 
 - Theo các nhà khoa học bao bì nilông lẫn vào đất làm cản trở quá trình sinh trưởng của các loài thực vật bị nó bao quanh, cản trở sự phát triển của cỏ dẫn đến hiện tượng xói mòn ở các vùng đồi núi. Bao bì nilông vứt xuống cống làm tắc các đường dẫn nước thải, làm tăng khả năng ngập lụt của các đô thị về mùa mưa. Sự tắc nghẽn hệ thống cống rãnh làm cho muỗi phát sinh, lây truyền dịch bệnh. Bao bì nilông trôi ra biển làm chết các sinh vật khi chúng nuốt phải. 
 (Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000) 
 Các nhà khoa học cho biết trong không khí dưỡng khí chỉ chưa 20% thể tích, thán khí chiếm 3%. Nếu không có bổ sung thì trong vòng 500 năm con người và động vật sẽ dùng hết số dưỡng khí ấy, đồng thời số thán khí không ngừng gia tăng. Vậy vì sao đến nay dưỡng khí vẫn còn? Đó là nhờ thực vật. Thực vật khi quang hợp hút thán khí và nhả ra dưỡng khí. Một hecta cỏ mỗi ngày có khả năng hấp thụ 900 kg thán khí và nhả ra 600 kg dưỡng khí. Vì thế trồng cây xanh và thảm cỏ trong thành phố có ý nghĩa cực kì to lớn. 
 (Nói về cỏ) 
VÍ DỤ 1: 
- Huế là một trong những trung tâm văn hóa, nghệ thuật lớn của Việt Nam. 
- Nông Văn Vân là tù trưởng dân tộc Tày, giữ chức tri châu Bảo Lạc (Cao Bằng) 
VÍ DỤ 2: 
- Sách là đồ dùng thiết yếu của học sinh. 
- Sách là phương tiện gìn giữ và truyền bá kiến thức. 
- Sách là người bạn tốt của con người . 
– Quá hẹp. 
 – Rõ bản chất của sách. 
– Quá rộng. 
	Ngày nay đi các nước phát triển, đâu đâu cũng nổi lên chiến dịch chống thuốc lá. Người ta cấm hút thuốc ở tất cả những nơi công cộng, phạt nặng những người vi phạm (Ở Bỉ, từ năm 1987, vi phạm lần thứ nhất phạt 40 đô la, tái phạm phạt 500 đô la). 
 (Ôn dịch thuốc lá) 
Ph­Ư¬ng ph¸p thuyÕt