Bài giảng Vật lý Lớp 12 - Tiết 23: Sự phản xạ sóng. Sóng dừng

ảo sát sự tạo thành sóng dừng trên dây 
Giả sử tại thời điểm t sóng tới truyền đến B một dao động theo phương trình : 
 Vì sóng tới qua M trước nên phương trình dao động tại M do sóng tới truyền đến là : 
A 
M 
Sóng phản xạ 
d 
B 
Sóng tới 
II. SÓNG DỪNG 
1) Khảo sát sự tạo thành sóng dừng trên dây 
Phương trình dao động tại B do sóng phản xạ gây ra là : 
Phương trình dao động tại M do sóng phản xạ truyền đến là : 
A 
M 
Sóng phản xạ 
d 
B 
Sóng tới 
II. SÓNG DỪNG 
1) Khảo sát sự tạo thành sóng dừng trên dây 
 Phương trình dao động tại M là tổng : 
 Thay vào : 
A 
M 
Sóng phản xạ 
d 
B 
Sóng tới 
II. SÓNG DỪNG 
1) Khảo sát sự tạo thành sóng dừng trên dây 
Biến đổi , rút gọn ta được : 
Trong đó : 
Vậy điểm M dao động điều hoà với tần số góc  biên độ có giá trị bằng |a| 
A 
M 
Sóng phản xạ 
d 
B 
Sóng tới 
II. SÓNG DỪNG 
2) Nhận xét kết quả 
Biên độ dao động tại M 
Đạt giá trị cực tiểu bằng 0 khi 
(1) 
A 
M 
Sóng phản xạ 
d 
B 
Sóng tới 
II. SÓNG DỪNG 
2) Nhận xét kết quả 
 Những điểm trên dây cách điểm B một đoạn thoả (1) sẽ đứng yên ( biên độ dao động bằng không ) 
A 
M 
Sóng phản xạ 
d 
B 
Sóng tới 
(1) 
II. SÓNG DỪNG 
2) Nhận xét kết quả 
Biên độ : 
Đạt giá trị cực đại bằng 2A khi 
(2) 
A 
M 
Sóng phản xạ 
d 
B 
Sóng tới 
II. SÓNG DỪNG 
2) Nhận xét kết quả 
(2) 
 Những điểm trên dây cách điểm B một đoạn thoả (2) sẽ có biên độ dao động cực đại ( là 2A) 
A 
M 
Sóng phản xạ 
d 
B 
Sóng tới 
II. SÓNG DỪNG 
3) Quan sát hiện tượng ( sóng chạy ) 
II. SÓNG DỪNG 
3) Quan sát hiện tượng ( sóng chạy ) 
II. SÓNG DỪNG 
3) Quan sát hiện tượng ( sóng dừng ) 
II. SÓNG DỪNG 
3) Quan sát hiện tượng ( sóng dừng ) 
II. SÓNG DỪNG 
3) Quan sát hiện tượng ( sóng dừng ) 
II. SÓNG DỪNG 
3) Quan sát hiện tượng ( sóng dừng ) 
II. SÓNG DỪNG 
3) Quan sát hiện tượng (so sánh ) 
B 
A 
Sóng tới 
Sóng phản xạ 
II. SÓNG DỪNG 
3) Quan sát hiện tượng ( sóng dừng ) 
B 
A 
B 
A 
Sóng tới 
Sóng phản xạ 
II. SÓNG DỪNG 
3) Quan sát hiện tượng ( sóng dừng ) 
B 
A 
B 
A 
Sóng tới 
Sóng phản xạ 
II. SÓNG DỪNG 
3) Quan sát hiện tượng ( sóng dừng ) 
B 
A 
B 
A 
Sóng tới 
Sóng phản xạ 
II. SÓNG DỪNG 
3) Quan sát hiện tượng ( sóng dừng ) 
B 
A 
II. SÓNG DỪNG 
3) Quan sát hiện tượng 
Như vậy : với tần số thích hợp trên dây xuất hiện những điểm đứng yên xếp xen kẽ đều đặn với những điểm dao động với biên độ cực đại . Đó là hiện tượng sóng dừng 
 Những điểm đứng yên gọi là điểm nút 
 Những điểm dao động với biên độ cực đại gọi là điểm bụng 
B 
A 
II. SÓNG DỪNG 
 Đối với dây có hai đầu cố định hay một đầu dây cố định và một đầu dao động với biên độ nhỏ 
 Khi có sóng dừng thì hai đầu dây là hai nút 
 Khoảng cách giữa hai nút liên tiếp bằng một nửa bước sóng . 
l 
B 
A 
3) Quan sát hiện tượng 
l 
II. SÓNG DỪNG 
4) Điều kiện để có sóng dừng 
Chiều dài của dây bằng một số nguyên lần nửa bước sóng : 
Với k = 1, 2, 3  
B 
A 
II. SÓNG DỪNG 
4) Điều kiện để có sóng dừng 
 Đối với dây có một đầu tự do 
II. SÓNG DỪNG 
4) Điều kiện để có sóng dừng 
 Đối với dây có một đầu tự do 
 Một biến dạng truyền từ A đến đầu B ( đầu B tự do ) rồi truyền ngược lại về phía A 
 Biến dạng bị phản xạ . Khi phản xạ thì biến dạng không bị đổi chiều ( li độ không đổi dấu ) 
II. SÓNG DỪNG 
4) Điều kiện để có sóng dừng 
 Đối với dây có một đầu tự do 
 Một sóng truyền từ A đến B ( đầu B tự do) gọi là sóng tới . Sau đó sóng truyền ngược la