Đề kiểm tra giữa học kỳ I môn Ngữ văn Lớp 11 (Có đáp án và thang điểm)

t lòng trung lẫn hiếu
Mài chẳng khuyết nhuộm chẳng đen
Cho thấy vẻ đẹp gì của nhà thơ Nguyễn Trãi ? (1.0 điểm)
II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1 (2 điểm)
Bài thơ thuật hứng số 24 bàn về một phẩm chất quan trọng của con người là lòng yêu nước, nhân cách thanh cao,kiên trì với lí tưởng. Anh /chị hãy viết một đoạn văn 150 chữ bàn về ý nghĩa của phẩm chất đó.
Câu 2 (5.0 điểm)
Cảm nhận về bức tranh mùa thu trong bài thơ “câu cá mùa thu” của Nguyễn Khuyến.
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo
Sóng biếc theo làn hơi gợn tý
Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo
Tựa gối buông cần lâu chẳng được
Cá đâu đớp động dưới chân bèo1
(SGK Ngữ Văn lớp 11/tập 1)
HƯỚNG DẪN CHẤM, BIỂU ĐIỂM ĐÁP ÁN
Phần
Câu/Ý
Nội dung
Điểm
I
ĐỌC – HIỂU
1
Hai câu đề của bài thơ gợi cho e nhớ đến bài thơ nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm ở chương trình ngữ văn lớp 10.
0.75
2
 Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn xen lục ngôn
Lưu ý: Nếu học sinh làm theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật cho 0.25 điểm
0.75
3
3. Hai câu thực trong bài thơ tác giả sử dụng biện pháp đối
Tác dụng: Cho thấy một cuộc đời cần mẫn thanh bạch đáng tự hào. Cuộc sống chẳng có sơn hào hải vị chỉ có “muống” có “sen” rất bình dị mà thanh cao.
1.0
4
4. Hai câu kết thể hiện tấm lòng trung hiếu/lòng yêu nước thương dân/kiên trì với lí tưởng.
0.5
II
LÀM VĂN
Bài thơ thuật hứng số 24 bàn về một phẩm chất quan trọng của con người là lòng yêu nước, nhân cách thanh cao,kiên trì với lí tưởng. Anh /chị hãy viết một đoạn văn 150 chữ bàn về ý nghĩa của phẩm chất đó.
a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn
Bài làm có đủ các phần mở đoạn, phát triển đoạn, kết đoạn. Mở đoạn nêu được vấn đề, phát triển đoạn triển khai được vấn đề, kết đoạn kết luận được vấn đề.
0.25
b. Xác định đúng vấn đề NL
Ý nghĩa của lòng yêu nước, nhân cách thanh cao,kiên trì với lí tưởng
0.25
c. Triển khai vấn đề thành các luận điểm, vận dụng tốt các thao tác lập luận, các phương thức biểu đạt, nhất là NL, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng . Có thể triển khai theo hướng:
0.75
- Lí giải vì sao đó là một phẩm chất quan trọng không thể thiếu của con người.
- Rút ra bài học, ý thức trách nhiệm của bản thân.
Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo lựa chọn của bản thân, cần có nội dung hợp lí,thuyết phục. GV linh hoạt trong đánh giá.
d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện sâu sắc, mới mẻ về vấn đề NL
0.5
e. Chính tả,dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả,dùng từ, đặt câu.
0.25
Cảm nhận về bức tranh mùa thu trong bài thơ “câu cá mùa thu” của Nguyễn Khuyến.
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo
Sóng biếc theo làn hơi gợn tý
Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo
Tựa gối buông cần lâu chẳng được
Cá đâu đớp động dưới chân bèo
5.0
a. Đảm bảo cấu trúc bài văn NL
Mở bài nêu được vấn đề NL., thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được vấn đề
0.25
b. Xác định đúng vấn đề NL
Bức tranh mùa thu trong bài thơ “câu cá mùa thu”
0.5
c. Triển khai vấn đề NL thành các luận điểm:
Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng, đảm bảo các yêu cầu cơ bản sau
* Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Khuyến, bài thơ câu cá mùa thu và vấn đề nghị luận
0.5
Cảm nhận về bức tranh mùa thu trong bài thơ:
* Bức tranh mùa thu được khắc họa từ sự thay đổi điểm nhìn
- Điểm nhìn thay đổi từ gần đến xa: Từ “thuyền câu bé tẻo teo” đến “tầng mây lơ lửng”
- Điểm nhìn tiếp tục từ cao xa trở lại gần: Từ “trời xanh ngắt” quay trở về thuyền câu, ao thu.
-> Cách thay đổi điểm nhìn như vậy làm bức tranh mùa thu toàn diện từ một khoảng ao, cảnh sắc mùa thu mở ra theo nhiều chiều hướng.
* Bức tranh mùa thu trong bài là bức tranh mùa thu tiêu biểu nhất,đặc trưng nhất cho “mùa thu của làng cảnh Việt Nam”
- Những nét đặc trưng nhất của mùa thu Bắc Bộ được