Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Tiết 45: Hạnh phúc của một tang gia

nh là “ ông vua phóng sự đất Bắc ”, là một trong những đại biểu xuất sắc nhất của trào lưu văn học hiện thực 1930 – 1945, một cây bút đầy tài năng,đã có nhiều đóng góp quan trọng cho sự phát triển mạnh mẽ của văn xuôi quốc ngữ Việt Nam. 
2. Tác phẩm “ Số đỏ ” 
 - Xuất xứ : 
được đăng ở Hà Nội báo từ số 40 ngày 7/10/1936. 
 - Tóm tắt : 
SGK trang 160 
Xuân tóc đỏ 
( mồ côi , vô học ) sống bằng nhiều nghề 
Me Tây dâm đãng ( phó Đoan ) 
Làm ở tiệm may Âu hóa 
Vợ chồng Văn Minh và những người trong gia đình , . 
Đốc tờ Xuân 
Nhà cải cách xã hội 
Giáo sư quần vợt 
Anh hùng cức quốc 
Chấn hưng phật giáo 
Số đỏ 
5p 
5p 
- Giá trị tác phẩm : 
+ Giá trị nội dung: 
Tác phẩm đả kích một cách sâu cay xã hội Tư sản thành thị đang chạy theo lối sống văn minh rởm , hết sức lố lăng đồi bại đương thời 
+ Giá trị nghệ thuật : trình độ tiểu thuyết già dặn , bút pháp châm biếm đặc biệt sắc sảo 
 Là cuốn sách ghê gớm có thể làm vinh dự cho mọi nền văn học 
3. Đoạn trích : Hạnh phúc của một tang gia 
- Vị trí : 
trích toàn bộ chương XV của tiểu thuyết Số đỏ . 
- Tóm tắt đoạn trích : 
Cô tæ bÞ èm nÆng , c¶ ®¸m con ch¸u mong cô chÕt sím . 
 ChØ v× mét c©u nãi cña Xu©n tè c¸o tr­íc mÆt mäi ng­êi vµ 
 cô tæ r»ng : ¤ ng Ph¸n - chång c« Hoµng H«n , ch¸u rÓ cô 
cè tæ lµ mét ng­êi chång mäc sõng -> cô tæ ®· uÊt qu ¸ -> chÕt . 
 C¶ gia ®× nh nh¸o nhµo lªn chuÈn bÞ cho mét ®¸m ma chu ®¸o 
nhÊt -> c¶nh ®¸m ma to nhÊt , mét ®¸m ma g­¬ng mÉu . 
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 
1. Nhan đề trào phúng 
“ Haïnh phuùc cuûa moät tang gia ” 
 Lạ , giật gân 
“ Haïnh phuùc cuûa moät tang gia ” 
Nieàm vui söôùng khi đạt ước nguyện 
( sự sống sinh sôi , viên mãn , tròn đầy ) 
Laø noãi ñau , buoàn khi nhà có người mất 
( sinh li , tử biệt , mất mát không thể bù đắp ) 
Song hành , gắn kết 
> < 
 Mang tính chất maâu thuaãn - traøo phuùng hé mở tấn bi hài kịch : đám tang của người chết trở thành ngày hội của người sống . 
2. Niềm vui của mọi người trước cái chết cụ cố Tổ 
* Nguyên nhân của niềm vui : 
 Cảnh chạy chữa bi hài : 
+ Mêi ®ñ lang b¨m 
+ T«n Xu©n tãc ® á thµnh ® èc tê Xu©n 
+ NghÜ ® Õn nh÷ng thø thuèc rëm c«ng hiÖu 
Bề ngoài : nhiệt tình nhưng thực chất mong muốn cụ chết nhanh chóng bất hiếu 
Cái chết của cụ cố Tổ 
- Kết quả : cô cố Tổ ®· ph¶i chÕt mét c¸ch b×nh tÜnh . 
 “ Ba hôm sau ông cụ già chết thật ” 
 thông báo ngắn gọn hỉ tín 
a. Niềm vui của những người trong gia đình 
* Niềm vui chung : chia gia sản 
Đồng tiền chi phối tình người và đạo lí 
Cách bộc lộ : 
+ Bề ngoài : tang gia bối rối : tÊt bËt , lo l¾ng, bËn rén . 
+ Thực chất : sung sướng , thỏa mãn 
Giả dối , bất nghĩa , biến chất , vô liêm sỉ 
Hé mở chân dung đại gia đình bất hiếu , suy thoái về đạo đức bởi đồng tiền và danh vọng . 
Nghệ thuật : Tạo mâu thuần trào phúng bằng thủ pháp nghệ thuật đối lập đặc sắc ; thủ pháp phóng đại , ngôn ngữ trào phúng sắc sảo , 
Tiết 46 
Đọc văn 
HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA 
( Trích Số đỏ ) – Vũ Trọng phụng 
b. Ch©n dung tõng thµnh viªn . 
? C©u hái th¶o luËn : T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶vÒ c¸c thµnh 
 viªn trong gia ®× nh cô cè Hång , nhËn xÐt vÎ bÒ ngoµivíi nh÷ng 
t©m tr¹ng vµ hµnh ® éng nh ­ thÕ nµo ? Thùc chÊt t©m tr¹ng 
bªn trong lµ g×? Béc lé b¶n chÊt cña h¹ng ng­êi nh ­ thÕ nµo ? 
* Nhãm 1: 
Cô cè Hång ? 
* Nhãm 4: 
CËu tó T©n ? 
* Nhãm 2: 
V¨n Minh Chång ? 
* Nhãm 5: 
C« TuyÕt ? 
* Nhãm 6: 
¤ ng Ph¸n 
mäc sõng ? 
* Nhãm 3: 
V¨n Minh vî ? 
b. Ch©n dung tõng thµnh viªn . 
Thùc chÊt : biÓu diÔn 
 trß ®Ó thiªn h¹ 
ngîi khen . 
 BÒ ngoµi : Ho kh¹c, 
 khãc mÕu , lô khô 
 chèng gËy 
* Cô cè Hång : 
H¸o danh ® Õn qu¸i gë . 
b. Ch©n dung tõng thµnh viªn . 
Gi ¶ dèi , bÊt nh©n . 
* V¨n Minh chång 
 Thùc chÊt : Vui v× gia 
 tµi khæng lå s¾p ®­ îc 
 chia ; . Suy nghÜ t×m c¸ch 
 xö trÝ víi Xu©n Tãc § á . 
 BÒ ngoµi : b¨n 
kho¨n , ph©n v©n , 
 vß ® Çu , bøt tãc , 
 mÆt ®¨m ®¨m , 
 chiªu chiªu .. 
b. Ch©n dung tõng thµnh viªn . 
* V¨n Minh vî 
Bề ngoài : 
sốt r