Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 - Tiết 62: Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài

ghĩa cốt để giết ô ng , phá Cửu Trùng Đài. 
Có tiếng quân ầm ầm , bà van lơn : - ô ng phải trốn đi, tạm lánh đi tài kia không nên để uổng . 
Trốn đi để chờ cơ hội khác . Đại sự hỏng rồi! 
Tôi làm gì nên tội ? 
- Phá Cửu Trùng Đài? Không đ ời nào ? Mà tôi th ì làm gì nên tội . Họ hiểu nhầm. 
 Tôi không trốn đâu. Người quân tử không bao giờ sợ chết . Tôi sống với Cửu Trùng Đài, chết cũng Cửu Trùng Đài. Hồn tôi để cả ở đây , th ì tôi không chạy đi đâu? Tôi quyết ở đây. 
Lớp II 
 Đ an Thiềm Vũ Nh ư Tô 
 Nghe tiếng đ ộng ầm ầm , rú lên , líu cả lưỡi : Ô ng trốn đi, mau lên , khổ lắm. 
- Ô ng đ ịnh chết ở đây sao ? Ô ng gàn qu á? Quận công có ưa gì ô ng đâu? 
- Bà để mặc tôi . Tôi tự có cách khu xử. 
- Biến đ ến thế là cùng. 
Lớp III 
- Hãy để nghe xem có thực không đã. Không có lẽ  
- Thảm não chưa? 
Lớp IV 
Nội giám Vũ Nh ư Tô 
Tường thuật lại sự việc : Trịnh Duy Sản giết Thiên tử  Thợ xây Cửu Trùng Dài qu á nửa theo về quân phản nghịch . 
- Thợ theo quân phản nghịch ? Thế còn Cửu Trùng Đ ài? 
- V ô lí. 
- Kẻ phá, người đ ốt  
- Mày không biết tội hay sao ? 
- Vô lí. 
Lớp V 
Đan Thiềm Vũ Nh ư Tô 
- Quân giặc đ ang tìm ô ng đ ấy : trốn đi! 
- Có lí gì họ giết tôi . Tôi có gây oàn thù gì với ai ? 
- Ô ng đ ừng mơ mộng nữa . Đ ợi thời là thượng sách . Trốn đi! 
- Tôi cũng ở đây nguy biến ta cùng chịu. 
- Còn bà? 
- Chắp tay van lạy: ô ng nghe tôi trốn đi! 
Lớp VII 
Đan Thiềm Vũ Nh ư Tô 
- Khinh bỉ bọn cung nữ, thấy Kim Phượng quỳ lạy bọn Ngô Hạch, nàng bĩu môi thở dài , lên tiếng bảo vệ phẩm gi á. 
- Giết th ì cứ giết , nhung đ ừng nghi oan. 
- Quỳ xuống: Tướng quân tha cho ông Cả Tôi xin chịu chết. 
- Khinh bỉ bọn Ngô Hạch: gọi là tiểu nhân. 
- Ông Cả! Đài lớn tan tành ! Ô ng Cả ơi! Xin cùng ô ng vĩnh biệt ! 
Lớp VIII 
Ngô Hạch, quân sĩ Vũ Nh ư Tô 
- Đa tạ tấm lòng tri kỉ Đời ta chưa tận , mệnh ta chưa cùng . Ta sẽ xây một đài vĩ đại để tạ lòng tri kỉ . 
Quân sĩ kể tội của Vũ Nh ư Tô: Mấy nghìn người chết , mẹ mất con, vợ mất chồng  
 Họ xúm vào vả miệng Vũ Nh ư Tô 
Ta chỉ có một hoài bão là tô điểm cho đất nước ta có tội gì? Xây Cửu Trùng Đài có phải đâu để hại nước? 
- Cửu Trung Đài hoàn thành, cao cả, huy hoàng cảnh Bồng Lai. 
Ta có thù oán gì với các ngươi ? 
- Các người không hiểu được ta. 
Lớp IX 
Ngô Hạch, quân sĩ Vũ Nh ư Tô 
- Kinh thành phát hoả 
- Cửu Trùng Đài sắp là một đ ống tro tàn . 
 - Vô lí ! Vô lí ! 
- Rõ quân ngu muội ,  giống vật không biết nhục . 
- Khẳng đ ịnh : Đ ời ta không quý bằng Cửu Trùng Đài. 
- Nhận ra lửa cháy , ô ng rú lên : Đ ốt thực rồi ! Đ ốt thực rồi ! Ôi đả ng ác! Ôi muôn phần căm giận ! Trời ơi! Phú cho ta cái tài làm gì! Ôi mộng lớn ! Ôi Đan Thiềm ! Ôi Cửu Trùng Đài! 
- Thôi thế là hết . Dẫn ta đ ến pháp trường . 
- Thế Cửu Trùng Đài? 
- Nhận xét: 
+ Cả Vũ Như Tô và Đan Thiềm đều lâm vào trạng thái khủng hoảng với một nỗi đau chung: sự vỡ mộng thê thảm. Nhưng diễn biến tâm trạng của họ có chiều hướng vận động và biểu hiện khác nhau. 
+ Đan Thiềm luôn tỉnh táo trong mọi trường hợp, còn Vũ Như Tô vẫn không thoát khỏi trạng thái mơ màng, ảo vọng của chính mình. 
+ Qua bi kịch của Vũ Như Tô rút ra bài học: mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống, “nghệ thuật vị nhân sinh” có như vậy nghệ thật mới tồn tại, được trân trọng, nâng niu. 
* Lời tựa của tác giả: 
 Chẳng biết Vũ Như Tô phải hay những kẻ giết Vũ Như Tô phải. 
Đài Cửu Trùng không thành nên mừng hay nên tiếc? Tháp người Hời nguyên là giống Angkor! 
Mải vật lộn quên cả đài cao mộng lớn. Công ông cha hay là nỗi thiệt thòi? Ôi khô khan! Ôi gay gắt! Nhưng đừng vội tủi. Sức sống tràn từ ải Bắc đến đồng Nam. 
Than ôi! Như Tô phải hay những kẻ giết Như Tô phải? Ta chẳng biết. 
Cầm bút chẳng qua cùng một bệnh với Đan Thiềm. 
Trõn trọng cảm ơn sự theo dừi của tất cả mọi người 
và hẹn gặp lại!