Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Bài: Câu nghi vấn - Nguyễn Thị Lệ Giang

ó dấu chấm hỏi 
Câu nghi vấn là câu: 
Có những từ nghi vấn: ai, gì, nào, tại sao, đ âu, bao giờ, bao nhiêu, à, ư , hả, chứ, (có). không, ( đ ã) ch ư a hoặc có từ hay (nối các vế có quan hệ lựa chọn) 
- Có chức n ă ng chính dùng đ ể hỏi. 
- Khi viết câu nghi vấn kết thúc bằng dấu chấm hỏi “?” 
Góc truyện vui 
Đọc câu chuyện sau và cho biết: Trong những câu kết thúc bằng dấu chấm hỏi, câu nào là câu nghi vấn, câu nào không? Tại sao? 
Một bé gái hỏi mẹ: 
- Mẹ ơ i, ai sinh ra con? 
Mẹ c ư ời: Mẹ chứ còn ai? 
- Thế ai sinh ra mẹ? 
- Bà ngoại chứ còn ai? 
- Thế ai sinh ra bà ngoại? 
- Cụ ngoại chứ còn ai? 
- Thế ai sinh ra cụ ngoại? 
- Khổ quá! Sao con hỏi nhiều thế? 
Bé gái ngúng nguẩy: 
- Con ứ biết thì con mới hỏi mẹ chứ? 
Mẹ mỉm c ư ời: 
 Trời sinh ra cụ ngoại chứ còn ai? 
- Thế ai sinh ra trời? 
 Con đ i mà hỏi trời ấy! 
Lưu ý 
Dấu chấm hỏi chỉ là hình thức đ ể nhận biết câu nghi vấn 
N goài hình thức còn phải chú ý đ ến nội dung, ý nghĩa của câu. 
II. 
Luyện tập 
THẢO LUẬN NHÓM 
Tổ 1 + 3 = Bài 2 (sgk-tr12) 
Tổ 2 + 4 = Bài 3 (sgk-tr13) 
C ă n cứ vào đ âu đ ể xác đ ịnh những câu sau là câu nghi vấn? + Trong các câu đ ó, có thể thay từ hay bằng hoặc đư ợc không? Vì sao? 
Bài 2 
Mình đ ọc hay tôi đ ọc? 
Em đư ợc thì cho anh xin / Hay là em đ ể làm tin trong nhà? 
Hay tại sự sung s ư ớng bỗng đư ợc trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại t ươ i đ ẹp nh ư thuở còn sung túc? 
Mình đ ọc hay tôi đ ọc? 
Em đư ợc thì cho anh xin / Hay là em đ ể làm tin trong nhà? 
Hay tại sự sung s ư ớng bỗng đư ợc trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại t ươ i đ ẹp nh ư thuở còn sung túc? 
 C ă n cứ vào từ hay đ ể nhận biết 
- Không thể thay thế đư ợc vì nó sẽ nhầm lẫn với câu ghép có quan hệ lựa chọn 
Có thể đ ặt dấu “?” ở những câu sau đư ợc không? Vì sao? 
Bài 3 
a. Nay chúng ta đ ừng làm gì nữa, thử xem lão Miệng có sống đư ợc không. 
b) Bây giờ thì tôi hiểu tại sao lão không muốn bán con chó vàng của lão. 
c. Cây nào cũng đ ẹp, cây nào cũng quý, nh ư ng thân thuộc nhất vẫn là tre nứa. 
d. Biển nhiều khi rất đ ẹp, ai cũng thấy nh ư thế. 
Câu a, b có chứa các từ nghi vấn: có - không , tại sao, nh ư ng những kết cấu có chứa những từ này chỉ làm chức bổ ngữ trong một câu. 
Không, vì đ ó không phải là câu nghi vấn 
Câu c, d: nào, ai chỉ là những từ phiếm đ ịnh 
Lucky Star 
1 
3 
2 
7 
5 
8 
4 
6 
9 
11 
10 
12 
Bye bye 
13 
14 
15 
You are given 3 stickers 
Lucky Star 
GO HOME 
You are given 3 stickers 
Lucky Star 
GO HOME 
You are given 3 stickers 
Lucky Star 
GO HOME 
You are given 3 stickers 
Lucky Star 
GO HOME 
You are given 3 stickers 
Lucky Star 
GO HOME 
GO HOME 
Xác đ ịnh câu nghi vấn và đặc điểm hình th ức của câu nghi vấn trong đ oạn trích sau: Văn là gì? Văn là vẻ đẹp. Chương là gì? Chương là vẻ sáng. Nhời (lời) của người ta rực rỡ bóng bẩy, tựa như có vẻ đẹp vẻ sáng, cho nên gọi là văn chương. 
Văn là gì? Chương là gì? 
You are given 1 stickers 
GO HOME 
Xác đ ịnh câu nghi vấn và đặc điểm hình th ức của câu nghi vấn trong đ oạn trích sau: Rồi hắn chỉ luôn vào mặt chị Dậu: 
- Chị khất tiền s ư u đ ến mai phải không? Đấy! Chị hãy nói với ông cai, đ ể ông ấy ra đ ình kêu với quan cho! Chứ ông lí tôi thì không dám cho chị khất thêm một giờ nào nữa! 
Chị khất tiền s ư u đ ến mai phải không? 
You are given 1 sticker 
GO HOME 
Xác đ ịnh câu nghi vấn và đặc điểm hình th ức của câu nghi vấn trong đ oạn trích sau: Tại sao con ng ư ời lại phải khiêm tốn nh ư thế? Đó là vì cuộc đ ời là một cuộc đ ấu tranh bất tận, mà tài nghệ của mỗi cá nhân tuy là quan trọng, nh ư ng thật ra chỉ là những giọt n ư ớc bé nhỏ giữa đ ại d ươ ng bao la. 
Tại sao con ng ư ời lại phải khiêm tốn nh ư thế ? 
You are given 3 stickers 
GO HOME 
Xác đ ịnh câu nghi vấn và đặc điểm hình th ức của câu nghi vấn trong đ oạn trích sau: Tôi cất tiếng gọi Dế Choắt. Nghe tiếng thưa, tôi hỏi: 
- Chú mình muốn cùng tớ đùa vui không? 
- Đùa trò gì? Em