Báo cáo Chuyên đề Rèn kĩ năng làm kiểu bài so sánh văn học - Nguyễn Thị Kim Hạnh

ủa hai tác phẩm (hoặc của đoạn thơ, đoạn văn) 
a. Những lưu ý khi làm bài 
Yêu cầu phân tích, so sánh các phương diện, nội dung tư tưởng như: tư tưởng hiện thực, tư tưởng nhân đạo, chủ nghĩa yêu nước,... 
 Cần xác định chính xác vấn đề nghị luận, giải thích khái niệm và nêu được các biểu hiện của tư tưởng thể hiện trong tác phẩm 
- Phân tích dẫn chứng cụ thể ở tác phẩm để làm sáng tỏ vấn đề. 
- Khi làm bài, học sinh cần xác định: 
+ Lựa chọn dẫn chứng tiêu biểu nhất, trình bày dẫn chứng đầy đủ mà đảm bảo độ ngắn gọn nhất. 
+ Biết phân bố thời gian phù hợp để đảm bảo hoàn thành bài làm; các luận điểm được trình bày ở mức độ đồng đều, tránh tình trạng “đầu voi đuôi chuột”. 
+ Không sa vào phân tích nhân vật, hoặc phân tích đoạn thơ, đoạn văn. 
b. Một số ví dụ 
Đề 1: Cảm nhận giá trị nhân đạo của Nam Cao và Kim Lân qua hai tác phẩm Chí Phèo và Vợ nhặt. 
Đề 2 : Chủ nghĩa yêu nước qua hai đoạn thơ: 
	Những đường Việt Bắc của ta 
	............................. 
	Bước chân nát đá muôn tàn lửa bay	 
	(Việt Bắc, Tố Hữu ) 
	Em ơi em 
	..................................... 
	Ngày giặc đến nhà thì đàn bà cũng đánh 
	(Đất Nước, Nguyễn Khoa Điềm ) 
8. Dạng 8: So sánh đặc điểm nghệ thuật của hai tác phẩm (hoặc của hai đoạn thơ, đoạn văn) 
a. Những lưu ý khi làm bài 
- Đối tượng so sánh là các phương diện hình thức nghệ thuật như xây dựng tình huống truyện, nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật, nghệ thuật sử dụng ngôn từ, hoặc toàn bộ nét đặc sắc nghệ thuật của hai tác phẩm. 
- Khi làm bài, cần xác định đúng vấn đề nghị luận, các biểu hiện của vấn đề và phân tích các dẫn chứng để làm sáng tỏ vấn đề. 
- Đây là đề văn khó vì những biểu hiện về nghệ thuật thường khó nhận ra. 
b. Một số ví dụ 
Đề 1: Cảm nhận tình huống truyện Vợ nhặt (Kim Lân) và Chiếc thuyền ngoài xa ( Nguyễn Minh Châu ). 
Đề 2 : Cảm nhận bút pháp tương phản trong hai tác phẩm Hai đứa trẻ (Thạch Lam) và Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân). 
 CÁC DẠNG BÀI SO SÁNH 
So sánh hai đoạn thơ/ hai đoạn văn 
So sánh hai chi tiết trong hai tác phẩm 
So sánh hai nhân vật 
So sánh một đặc điểm, một khía cạnh của hai nhân vật 
So sánh cách kết thúc của hai tác phẩm 
So sánh phong cách nghệ thuật của hai tác giả 
So sánh nội dung tư tưởng của hai tác phẩm 
So sánh đặc điểm nghệ thuật của hai tác phẩm 
THỰC HÀNH 
Nhóm 1: Lấy 02 ví dụ về dạng bài so sánh hai đoạn thơ. Lập dàn ý sơ lược cho đề bài đó. 
Nhóm 2: Lấy 02 ví dụ về dạng bài so sánh một đặc điểm, một khía cạnh của hai nhân vật . Lập dàn ý sơ lược cho đề bài đó. 
Nhóm 3: Lấy 02 ví dụ về dạng bài so sánh hai chi tiết trong hai tác phẩm . Lập dàn ý sơ lược cho đề bài đó. 
Nhóm 4: Lấy 02 ví dụ về dạng bài so sánh nội dung tư tưởng của hai tác phẩm. Lập dàn ý sơ lược cho đề bài đó. 
Nhóm 5: Lấy 02 ví dụ về dạng bài so sánh phong cách nghệ thuật của hai tác giả. Lập dàn ý sơ lược cho đề bài đó. 
Nhóm 6: Lấy 02 ví dụ về dạng bài so sánh cách kết thúc của hai tác phẩm. Lập dàn ý sơ lược cho đề bài đó. 
Xin chân thành cảm ơn 
các thầy cô giáo!