Bài giảng Ngữ văn Lớp 12 - Tiết 55: Vợ chồng A Phủ

trong tập 
" Truyện Tây Bắc". 
 - Tập “ Truyện Tây Bắc” đưư ợc Tô 
Hoài viết năm 1953 gồm ba truyện : 
“ Cứu đ ất cứu mường ”, “ Mường 
giơn ” và “ Vợ chồng A Phủ 
- “ Truyện Tây Bắc” đã đư ợc tặng giải nhất , giải thưưởng của Hội văn nghệ Việt Nam 1954-1955. 
b,Kết cấu của tác phẩm . 
- Tác phẩm gồm hai phần : 
 + P1 : Mị và A Phủ ở Hồng Ngài - trong nh à thống lí Pá Tra . 
 + P2 : Mị và A Phủ sang Phiềng Sa- nên vợ nên chồng , gặp gỡ cách mạng và trở thành du kích . 
c. Chủ đề: 
- Thông qua cuộc đ ời hai nhân vật chính Mỵ – A Phủ , tác phẩm làm nổi bật số phận bi thảm của người nông dân nghèo , dưới á ch thống trị của TDPK miền núi . Qua sự đ ổi đ ời của họ TH muốn khẳng đ ịnh một chân lí : chỉ có đi theo con đư ờng CM của Đả ng , nhân dân các dân tộc miền núi mới thực sự đư ợc làm chủ cuộc đ ời mình 
 II. Đ ọc - hiểu văn bản . 
1. Nhân vật Mỵ : nỗi thống khổ của người phụ nữ miền núi xưa trong XHPK 
Khái quát : 
-Mị từng có quãng đ ời thanh xuân tươi đ ẹp , có tình yêu đ ẹp,một tâm hồn ấp ủ lí tưởng 
-Là con gái nh à nghèo trẻ đ ẹp tài hoa , khát khao cuộc sống tự lập không lệ thuộc . 
a, Cuộc đ ời bất hạnh của Mị 
* Nguyên nhân : 
- Mị bị bắt về làm dâu gạt nợ nh à Pá Tra vì món nợ truyền kiếp 
- ở nh à thống Lí Pá Tra Mị phải Sống kiếp sống của súc nô: 
 + Ngồi bên tảng đá, cạnh tàu ngựa , mặt cúi buồn rười rượi => Gợi ra số phận đau khổ éo le của nhân vật 
+ Làm việc quần quật cả ngày không có lúc nghỉ 
+ Bị đ ối xử đá nh đ ập tàn tệ 
+ Mị bị đày đoạ tê liệt cả tâm hồn lẫn thể xác : 
 . Mị đ ồng nhất mình với con vật nh à thống lí 
 . Mị không còn cảm nhận về không gian và thời gian , hành đ ộng vô thức 
=> Nghệ thuật so sánh tương đ ồng : người - vật 
b, Mị là hiện thân cho sức sống tiềm tàng mãnh liệt không gì dập tắt nổi 
- Mị từ chối lấy A Sử làm chồng => Khát vọng tự do hạnh phúc 
- Lúc đ ầu bị bắt về làm dâu nh à thống lí ; đêm nào Mị cũng khóc , đ ịnh ăn lá ngón tự tử => Phản ứng cực đ oan nhưng phản á nh khát vọng sống của Mị => thế lực phong kiến và thần quyền khiến Mị chết mà không đư ợc chết , sống mà nh ư chết . 
- Sự nổi loạn của Mị trong đêm tình mùa xuân : 
 + Nguyên nhân : tâm hồn Mị bị đá nh thức bởi tiếng sáo và mùa xuân Tây Bắc. 
 => Mị nhận thức rõ về nỗi đau đ ớn , bất hạnh của cuộc đ ời mình : Mị và A Sử không có lòng mà vẫn phải sống cùng nhau -> Mị hành đ ộng 
+ Để quên đi cuộc sống hiện tại, cô đã lén lút uống rượu “ uống ừng ực từng bát ” , rồi say đ ến lịm ngưười 
+ Cái say cùng lúc vừa gây sự lãng 
quên vừa đ em về cõi nhớ : lãng quên 
thực tại; nhớ về ngày trước và quan 
trọng là nhớ rằng mình vẫn là một con 
người , vẫn có quyền sống của một 
con người . 
+ Quựa khửự eõm ủeùp , hieọn taùi phuừ phaứng -> Mợ thaỏy coõ ủụn , cay ủaộng -> coõ muoỏn cheỏt . 
+ Nhửng tieỏng saựo goùi baùn cửự reựo raột , mụứi goũ   Mợ muoỏn ủi chụi . 
 + Sức ám ả nh của tuổi xuân cứ lớn 
dần . Mị quấn lại tóc , với chiếc váy 
hoa , rồi rút thêm cái áo để chuẩn bị đi 
chơi hội . Nhưưng A Sử đã trói đ ứng 
cô vào cột nh à. 
 - Mùa xuân , tiếng sáo gọi bạn tha thiết , bồi hồi  , tiếng sáo ấy , sức sống trỗi dậy của mùa xuân ấy mạnh đ ến nỗi cô bị trói mà vẫn không biết mình đ ang bị trói . 
- Hành đ ộng cắt dây trói giải cứu A Phủ 
* Taõm traùng vaứ haứnh ủoọng cuỷa 
Mợ khi thaỏy A Phuỷ bũ troựi ? 
+ Luực ủaàu thaỏy APhuỷ bũ troựi , Mợ “ thaỷn nhieõn ngoài thoõổ lửỷa hụ tay ”--> bieồu hieọn cuỷa moọt taõm hoàn ủaừ chai lyứ vỡ ủau khoồ . 
+ Khi thaỏy hai doứng nửụực maột cuỷa APhuỷ , Mợ nghú ủeỏn noói ủau cuỷa mỡnh , cuỷa ngửụứi ủaứn baứ cuừng ủaừ bũ troựi maứ cheỏt --> Mợ muoỏn cửuự APhuỷ , nhửng laùi sụù . 
+ Nhửng tỡnh thửụng ngửụỡ laỏn aựt noói thửụng thaõn , Mợ ủaừ caột daõy troựi cho APhuỷ , chạy theo A Phủ Mị chưa bao giờ nghĩ đ ến 
=> Giaỷi thoựat cho Aphuỷ cuừng laứ caựch Mợ tửù giaỷi thoựat cuoọc soỏng noõ leọ , taờm toỏi cuỷa mỡnh.Tỡnh thửụng ngửụứi , vaứ khaựt voùng tửù do ủaừ giuựp Mợ hành đ ộng mạnh mẽ 
2. Nhân