Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 57: Chơi chữ

gày cam lai ? 
- Từ cam 1 : 
=> lối chơi chữ: dùng từ ngữ đồng âm giữa từ thuần Việt và từ Hán Việt. 
cam 1 
cam 2 
- Từ cam 2 : 
quả cam. 
(danh từ): 
sự ngọt ngào, hạnh phúc. 
(tính từ): 
24 
CHƠI CHỮ 
Khái niệm 
Chôi chöõ laø lôïi duïng ñaëc saéc veà aâm , veà nghóa cuûa töø ngöõ ñeå taïo saéc thaùi dí doûm , haøi höôùc ,, laøm caâu vaên haáp daãn vaø thuù vò. 
Các lối chơi chữ 
Sử dụng : 
Dùng từ đồng âm 
Dùng từ trại âm 
Dùng từ điệp âm 
Dùng lối nói lái 
Dùng từ đồng nghĩa, trái nghĩa, gần nghĩa 
trong cuoäc soáng thöôøng ngaøy , trong vaên thô, ñaëc bieät laø trong thô vaên traøo phuùng, trong caâu ñoái, caâu ñoá. 
SƠ ĐỒ TƯ DUY 
1 
2 
3 
4 
5 
T 
R 
Ạ 
I 
 
M 
Đ 
Ồ 
N 
G 
N 
G 
H 
Ĩ 
A 
N 
Ó 
I 
L 
Á 
I 
Đ 
I 
Ệ 
P 
 
M 
Đ 
Ồ 
N 
G 
 
M 
Có 6 chữ: Lối chơi chữ nào được sử dụng trong câu đối sau? 
Cô gái mồm to xuống bể mò tôm . 
Có 6 chữ: Lối chơi chữ nào được sử dụng trong câu sau: 
 Kiến bò trên đĩa thịt bò 
Có 6 chữ: Lối chơi chữ được sử dụng trong câu thơ sau: 
 Nhớ nước đau lòng con quốc quốc 
 Thương nhà mỏi miệng cái gia gia 
( Bà Huyện Thanh Quan) 
Có 6 chữ: Đây là lối chơi chữ gì trong câu sau: 
C ô C ẩm c ầm c ái c hổi c học c hú c huột c hù c hết c ứng.... 
Có 9 chữ: Lối chơi chữ nào được sử dụng trong câu sau: 
Da trắng vỗ bì bạch 
Rừng sâu mưa lâm thâm. 
TRÒ CHƠI Ô CHỮ 
 - Da traéng voã bì baïch, 
 ( Caâu ñoái ) 
 - Da traéng voã bì baïch, 
 Röøng saâu möa laâm thaâm. (Caâu ñoái) 
Bì baïch 
Laâm thaâm 
Duøng töø ñoàng nghóa. 
Bì baïch 
Laâm thaâm 
Da traéng 
Tieáng voã 
Röøng saâu 
Möa nhoû,mau haït,keùo daøi 
Duøng töø ngöõ ñoàng aâm. 
Da traéng 
Röøng saâu 
HAÙN VIEÄT 
THUAÀN VIEÄT 
Da traéng 
bì baïch 
laâm thaâm 
Röøng saâu 
 HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: 
HỌC THUỘC GHI NHỚ 
2. HOÀN CHỈNH BÀI TẬP CÒN LẠI 
3. VIẾT MỘT ĐOẠN VĂN NGẮN TỪ 4- 5 DÒNG CÓ SỬ DỤNG HIỆN TƯỢNG CHƠI CHỮ. 
4. SOẠN BÀI “ ChuÈn mùc sö dông tõ”: 
- Đọc các ví dụ, trả lời câu hỏi 
-Tìm hiểu cách sử dụng từ đúng chuẩn mực. 
* Sưu tầm một số cách chơi chữ trong sách báo? 
* Còn trời, còn nước, còn non, 
 Còn cô bán rượu anh còn say sưa 
 (Ca dao) 
 Chơi chữ theo lối dùng từ nhiều nghĩa 
 Chơi chữ theo lối nói lái 
 chơi chữ theo lối dùng từ đồng âm 
 chơi chữ theo lối điệp âm 
* Cồn Cỏ có con cá đua là con cua đá 
 ( Lời hát Con cua đá của Ngọc Cừ) 
* Ruồi đậu mâm xôi, mâm xôi đậu 
* Đ ông đ i đ âu đ ó, đ ứng đ ợi đ èn đ ỏ 
CHÀO TẠM BIỆT